ÇAYIR MERALARDAKİ ZEHİRLİ BİTKİLERİN ETKİLERİ VE HAYVAN ZEHİRLENMELERİNE KARŞI ÖNLEYİCİ TEDBİRLER

Dönmez H. B., Hatipoğlu R.

Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences, cilt.8, sa.9, ss.49-55, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Ülkemizde 14,6 milyon ha alan kaplayan doğal çayır-meralar en önemli doğal kaynaklarımız arasında yer almaktadır. Bu alanlar hayvanların ihtiyacı olan kaba yemlerin en ucuz karşılandığı alanlar olarak da dikkat çekmektedir. Ancak ülkemizde uzun yıllar boyunca hiçbir amenajman kuralına uyulmadan yapılan otlatma nedeniyle halen çayır mera alanlarımızın vejetasyonu klimaks durumdan uzaklaşmış olup, hayvanların tüketmek istemedikleri, yemekte zorlandıkları ve bazıları hayvanlara toksik etki gösteren bitkilerden oluşmaktadır. Bu alanlarda bitkiler tarafından zehirlenen hayvanlar ciddi ekonomik kayıplara yol açmaktadır. Hayvanlarda ölüm, kilo kaybı, yavru atma, azalan verimlilik gibi kayıplar doğrudan kayıplar olarak nitelendirilirken, ilave yem temini, tedavi maliyeti, amenajman düzenlenmesi ve bitkiler tarafından hayvan zehirlenmelerini azaltma çabaları nedeniyle ortaya çıkan yem kayıpları dolaylı kayıplar olarak ifade edilmektedir. Çayır-meralarda bulunan zehirli bitkilerden kaynaklanan hayvan sağlığı ve hayvan kayıpları ile ilgili olumsuzlukları en aza indirmek için çayır meralarda bulunan zehirli bitkilerin yayılma sebepleri, zehir seviyeleri ve hangi koşullarda hayvanlara etki edeceği bilinmesi gerekmektedir. Bu bilgiler ışığında zehirlenme etkilerini azaltmak için amenajman stratejileri geliştirilmeli ve zehirli bitkiler belirlenerek korunma yöntemleri geliştirilmelidir. Bu literatür çalışmasında, çayır-meralardaki zehirli bitkilerden kaynaklanan kayıplar ve korunma yöntemleri tartışılmıştır.

Grasslands covering an area of 14.6 million ha in our country are among our most important natural resources. These areas are the natural resources for the cheapest providing of the roughages needed by animals. However, due to grazing without any rules of management performed in our country for many years, vegetation of our grasslands are still far from climax, and they are consisting of plants that the animals do not want to consume, have difficulty in eating and some have toxic effects on animals. In these areas, animals poisoned by plants cause serious economic losses. While losses in animals such as death, weight loss, abortion, decreased reproductive efficiency, birth defect, decreased productivity are described as direct losses, feed losses arising from additional feed supply, treatment costs, regulation of management and efforts to reduce animal poisoning by plants are referred to as indirect losses. To minimize the negative effects of poisonous plants in pastures, it is necessary to know the reasons for the spread of poisonous plants in grassland, their poison levels and conditions under which they affect livestock. By using these knowledges, management strategies should be developed to reduce poisoning effects, and methods of protection should be developed by identifying poisonous plants. In this literature study, the losses and protection methods from poisonous plants on grasslands are discussed.