7. INTERNATIONAL DİCLE SCIENTIFIC RESEARCH AND INNOVATION CONGRESS, Diyarbakır, Turkey, 26 - 27 October 2024, pp.265-268
Yapısal varyasyonlar (SV’ler), var-yok şeklinde
bulunan varyasyonlar ve kopya sayısı varyasyonlar dahil olmak üzere, bitki
genomlarının ortak bir özelliğidir. Bunlar, delesyon, insersiyon, inversiyon,
duplikasyon ve translokasyon gibi farklı yapıya sahip varyantlardır. SV’ler baz
uzunlukları 50 bp büyük olan varyantları kapsar. Tek nükleotid polimorfizmi (SNP)
ve epigenetik farklılıklarla birlikte, tür içinde ve türler arasında görülen
kalıtsal fenotipik çeşitlilikten sorumludurlar. SV’lerin bitki fenotipinde nasıl
bir katkıda bulunduğunu anlamak ve ümitvari çeşitler geliştirmeye yardımcı
olabileceği için bitki ıslahçıları için oldukça önemlidir. İlk zamanlar sekanslama
teknolojilerinde düşük çözünürlüklü ve verimsiz yöntemlere göre bitkilerdeki
SV’leri tam olarak anlamak oldukça zordu. Ancak şimdi, genomik teknolojilerin
hızlı gelişimiyle, SV’leri daha yüksek çözünürlük ve doğrulukla incelemek
mümkün olmuştur. Kısa ve uzun yeni nesil dizilerde SV’leri tespit etmek için
birçok yazılım geliştirilmiştir. Bu çalışmada da bitkilerde SV ile bağlantılı çalışmalarla
ilgili mevcut durum, bitki ıslahı üzerindeki etkileri tartışılacak ve SV ile
ilgili çalışmalarda ileride karşılaşılacak zorluklardan kısaca bahsedilecektir.