Bu çalışma Türkiye’de Yükseköğretim Kalite Sürecinde A1, A2 ve A3 kategorisinde yer alan Devlet Araştırma Üniversitelerinin 2016-2021 dönemine ait kalite etkinliğini göreli olarak ölçmeyi amaçlamaktadır. Üretim sistemlerinin etiklik belirlemesinde sıkça kullanılan yöntemlerden birisi olan Veri Zarflama Analizi (VZA) bu çalışmada da kullanılmıştır. Çalışmada her üretim biriminin yıldan yıla etkinlik değişimlerini hesaplayarak birimlerin teknik etkinlik, teknolojik etkinlik ve toplam faktör verimliliğindeki değişimleri belirlemek amacıyla VZA metoduna ek olarak Malmquist İndeksi (Mİ) metodu da kullanılmıştır. Çalışma verilerinin çözümlenmesinde DEA Solver LV(v8) Excel uzantısından yararlanılmıştır. Çalışmada Kalite etkinlik göstergesi olarak üniversitelerin “Kuruma Ait Bilgiler-Kalite Güvence Sitemi-Eğitim ve Öğretim-Araştırma ve Geliştirme-Toplumsal Katkı” başlıklarından belirlenen üç girdi ile dört çıktı verisi kullanılmıştır. VZA sonuçlarına göre üniversitelerin ortalama %31’i dönemin tamamında etkin olmuştur. Mİ sonuçlarına göre ise Toplam Faktör Verimlilik Değişim (TFVD) skoru 1 değerinin üzerinde hesaplanan ilk 3 üniversite Fırat Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi olmuştur. TFVD değeri azalan KVB’ler ise Çukurova Üniversitesi, Bursa Uludağ Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Ege Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi olarak saptanmıştır. Bu çalışmanın kalite sürecinde göreli etkin olan birimlerin etkinlik türü ve derecesinin belirlenerek göreli etkin olmayan birimlerde etkin olmak için yapılması gerekenlerin belirlenmesi ve bu konuda yapılacak diğer çalışmalara örnek olması açısından önemli olduğu düşünülmektedir.
This study aims to relatively measure the quality efficiency of the State Research Universities, which are in the A1, A2, and A3 categories in the Higher Education Quality Process in Turkey, for the period of 2016-2021. We used Data Envelopment Analysis (DEA). We used the Malmquist Index (MI) method in addition to the DEA. In the study were used of universities as quality efficiency indicators three inputs and four output data determined from the titles of "Institutional Information-Quality Assurance System-Education and Training-Research and Development-Social Contribution". According to the DEA results, an average of 31% of the universities were active throughout the term. Fırat University, Erciyes University, and Istanbul Technical University were the first 3 universities with a Total Factor Productivity Change (TFPC) score above 1 according to the results of MI. DMUs with decreasing TFPC values were determined as Çukurova University, Bursa Uludağ University, Istanbul University, Ege University, and Middle East Technical University. It is thought that this study is important in terms of determining the degree of effectiveness of the active units and determining what needs to be done to be effective in ineffective units and being an example for other studies to be done on this subject.
