Kentsel Isı Adası Etkisinin Mekânsal ve Zamansal Değişimlerle İlişkisi: Sistematik Bir Literatür Analizi


Duymuş H., Seyhan S., Özenen-Kavlak M., Çabuk A.

JOURNAL OF ANATOLIAN ENVIRONMENTAL AND ANIMAL SCIENCES, cilt.10, sa.1, ss.1-14, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

Kentsel ısı adası etkisi (KIA), kentsel alanlardaki sıcaklıkların kırsal çevrelere göre artışıyla karakterize edilen ve çevresel kalite, insan sağlığı ve kentsel sürdürülebilirlik üzerinde önemli etkileri olan bir olgudur. Bu sistematik literatür incelemesi, dünya genelindeki farklı şehirlerde kentsel ısı adası etkisinin mekânsal ve zamansal değişimleri üzerine yapılan çalışmaları incelemeyi amaçlamaktadır. 2024 yılı içerisinde konu ile ilgili güncel ve yüksek atıf almış çalışmaların yanı sıra Temmuz 2024'e kadar Science Direct, Taylor&Francis, MDPI ve SpringerLink gibi farklı veri tabanlarında arama yapılarak çalışmalar incelenmiştir. Araştırma veri tabanları üzerinden “KIA, kentsel ısı adası, yüzey kentsel ısı adası, YKIA” anahtar kelimeleri kullanılarak mekânsal ve zamansal değişimler üzerine yapılan çalışmalar taranmıştır. Tam metinler, atıflar ve özetler değerlendirme için kullanılmıştır. Çalışmada hakemli çalışmalar incelenerek, kentsel ısı adası yoğunluğunu etkileyen ana faktörler belirlenmiştir. Ayrıca, kentsel ısı adası araştırmalarında kullanılan yöntemler, uzaktan algılama tekniklerinden saha ölçümleri ve modelleme yaklaşımlarına kadar ele alınmıştır. Bulgular, kentsel ısı adası etkilerini azaltılmasında bütüncül kentsel planlama ve yeşil altyapı uygulamalarının önemini vurgulamaktadır. Hazırlanan tabloda kaynak/referans, amaç ve hedefler, metodoloji ve son olarak çalışmaların bulgularına yer verilmiştir. Bu kapsamlı kentsel ısı adası araştırma sentezi, sürdürülebilir ve dirençli kentsel çevreler geliştirmeyi hedefleyen şehir plancıları, politika yapıcılar ve araştırmacılar için değerli bilgiler sunmaktadır.

The urban heat island effect is a phenomenon characterised by an increase in temperatures in urban areas relative to rural environments. This phenomenon has significant impacts on environmental quality, human health, and urban sustainability. This systematic literature review aims to analyse studies on the spatial and temporal variations of the urban heat island effect in different cities around the world. In addition to the most recent and highly cited studies on the subject published in 2024, studies were examined by searching different databases, including Science Direct, Taylor & Francis, MDPI, and SpringerLink, until July 2024. A search of research databases was conducted using the keywords 'UHI', 'urban heat island', and 'surface urban heat island', in order to identify studies on spatial and temporal changes. The evaluation was based on the analysis of full texts, citations, and abstracts. In this study, peer-reviewed studies were subjected to analysis, with a view to identifying the principal factors affecting the intensity of the urban heat island. Furthermore, the methodologies employed in urban heat island research are examined, encompassing remote sensing techniques, field measurements, and modelling approaches. The findings underscore the significance of comprehensive urban planning and green infrastructure practices in mitigating urban heat island effects. The table presents the source/reference, aims and objectives, methodology, and finally, the findings of the studies. This comprehensive synthesis of urban heat island research offers valuable insights for urban planners, policy makers, and researchers striving to develop sustainable and resilient urban environments.