Yabancılara Türkçe Ders Kitaplarındaki Dinleme Etkinliklerinin Avrupa Ortak Başvuru Metnine Uygunluğu Üzerine Bir Çalışma


Creative Commons License

TÜM G.

International Journal of Languages? Education and Teaching., cilt.4, sa.2, ss.125-142, 2016 (Hakemli Dergi)

Özet

Dinleme, konuşmada ileri sürülen düşünceleri anlamak, yorumlamak, değerlendirmek, organize etmek, aralarındaki ilişkileri saptamak, bellekte saklamaya değer bulunanları seçip ayırmak olarak tanımlanmaktadır (Taşer, 2002: akt. İşcan ve Aydın, 2014). Öğrenmenin ilk aşamalarında, öğrencinin yabancı dil öğrenirken hedef dile maruz kaldığı ilk beceriler okuma ve dinleme olan alımlamalı becerilerdir. Dinleme öğrencinin duyduğu kelimeleri tanıması ve kelimelerin telaffuz özelliklerini doğru algılayabilmesi için önemlidir.  Algılamadan sonra da öğrencinin hedef dilde dinlediği bir iletiyi doğru olarak anlaması ve mesajı iletebilmesi beklenir. Ancak öğrendiği dilde dinleme becerisini geliştirebilen öğrenciler kendilerini daha iyi ifade edebilirler ve Avrupa dil ölçeğinde önemle vurgulanan sözlü anlatım ve karşılıklı tartışmayı sürdürebilme becerisini harekete geçirirler.  Yabancı dil olarak Türkçe öğreten kitaplarla ilgili çalışmalar olmasına rağmen dinleme becerilerinin etkin kullanımıyla ilgili çalışmalara rastlanmamıştır. Bu çalışmanın amacı, yabancı dil Türkçe kitaplarında yer alan dinleme metinlerinin Avrupa Dilleri Öğretimi Ortak Başvuru Metnine ne derece uygun olduğunu ortaya koymak ve kitaplar arası karşılaştırmalı bir çalışma yaparak önerilerde bulunmaktır. Çalışmanın sonucunda yabancı dil Türkçe öğreten kitapların dinleme etkinlikleri ve yönergelerin öğrencilerini dinleme becerilerini harekete geçirmede yetersiz kaldığı bulunmuştur.

 

Anahtar sözcükler: Türkçenin yabancı dil olarak öğretilmesi, dinleme becerisi, Avrupa Dilleri Ortak Başvuru Metni

 

 

ABSTRACT

Listening is defined as understanding, interpreting, evaluating, organizing, fixing ideas put forward in communication between listener and speaker, and identifying valuable ones to be stored in memory (Taşer, 2002: cited in İşcan and Aydın, 2014). At the initial learning stages, language skills learners are exposed to are perceptive skills, namely reading and listening which has a vital importance for them to recognize vocabulary and perceive its pronunciation correctly. After detecting vocabulary, learners are expected to understand and convey messages in their target language. This is merely realized by learners who improve their listening skills in the target language; thus, they express their ideas more clearly, they accelerate their language skills and maintain mutual conversation and monologues dramatically underlined in Common European Framework for References (CEFR). Even though there have been studies on Turkish teaching textbooks, study based on listening skills are not encountered. Therefore the aim of this study is to investigate to what extent the listening activities in the Turkish textbooks cover the scales of CEFR, make a comparative study among the books and present suggestions. At the end of the study, it is found that the activities in the listening parts and the guidance in instruction parts lack to embolden learners and motivate them before, during and after listening activities.