Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, cilt.7, sa.4, ss.1130-1154, 2021 (Hakemli Dergi)
Çeşitli kaynaklarda "copula, predikat, ek eylem, ek fiil, koşaç, bildirme kipi, cevheri fiil,
yardımcı fiil, isim fiil, salt fiil ( verbe absolu), verbe substantif" olarak adlandırılan, "er-"
ve "tur-" ek fiillerinin kullanımı bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. İsimden
yüklem yapan bu ek fiillerin, çalışmada yalnızca geniş zaman 3. tekil kişi çekimleri ele
alınmıştır. Kutadgu Bilig'in beyitlerinin tamamı "erür" ve "turur" ile “ol” ve “ermez”
kullanımı bakımından incelenmiş, ilgili yapılar beyitlerde kullanıldığı kelimelerle birlikte
ele alınmış, beyit numaraları da verilerek Türkiye Türkçesine aktarımlarıyla sunulmuştur.
Çalışmanın amacı "erür" ve "turur" yapılarının hangi durumlarda kullanıldığının tespit
edilmesi ve aralarında var olması muhtemel sayılan farkların tespit edilmesidir. Bunun
için Türkçe isim, alıntı isim, sıfat, zamir, zarf, edat, isim çekim ekleri, fiil çekim ekleri,
yapım ekleri ve fiilimsiler ile birlikte kullanılan "erür" ve "turur"un genel olarak oranları
da verilerek ilgili yapıların kullanımına dair bir yorum yapma imkânı doğmuştur. Kutadgu
Bilig’de turur kullanımının çokluğu esere özgü müdür döneme özgü müdür araştırmasına
ihtiyaç vardır. Kutadgu Bilig’deki turur bildiricileri tur- fiilindeki gramerleşme öncesi
süreklilik anlamı ile genel geçerliği ifade edecek nitelikte kullanımları işaret eder
durumdadır. erür bildiricilerinde er- fiilinin “mevcut olmak, olmak” anlamlarının izi
görülür.
The use of the verbs "er-" and "tur-", which are called copula, predikat, additional verb,
additional verb, copula, declarative mood, ore verb, auxiliary verb, noun verb, pure verb
(verbe absolu), verbe substantif in various sources. forms the subject of this study. In
the study, only the 3rd person singular conjugations of these additional verbs that make
a predicate from the noun and form compound conjugations are discussed. All of
Kutadgu Bilig's couplets have been examined in terms of the use of "erür" , "turur", ol”
and “ermez” the related structures have been dealt with together with the words used
in the couplets, the couplet numbers have been given and they have been transferred
to today's Turkey Turkish.The aim of the study is to determine in which situations
"erure" and " turur" structures are used and to determine the possible differences
between them. For this; Opportunity to make a comment on the use of related
structures by giving the numerical ratios of "erür" and "turur" used together with
Turkish nouns, quoted nouns, adjectives, pronouns, adverbs, prepositions, noun
inflections, verb conjugations, affixes and gerunds. born