Bu çalışmada önemli bir şaraplık üzüm çeşidimiz olan Öküzgözü üzümünden elde edilen farklı firmalara ait sofralık kırmızı şarapların CATA (Tanımlayıcı Seçme Analizi) yöntemi ile duyusal tanımlayıcıları belirlenmiş ve şarapların tüketici duyusal karakterizasyonu gerçekleştirilmiştir. CATA soru listesi için eğitimli panelistler tarafından gerçekleştirilen ön oturumlar ile 23 tanımlayıcı belirlenmiştir. Eğitimsiz 50 panelistten her şarap örneği için, CATA listesinde bulunan terimlerden uygun olanları seçmesi istenmiştir. Aynı zamanda katılımcıların demografik verileri ile beğenileri arasındaki ilişkiyi incelemek için beğeni testi (9 puanlık hedonik skala) uygulanmış ve katılımcılardan demografik bilgileri (cinsiyet, yaş, şehir, tüketim sıklığı) istenmiştir. Elde edilen CATA verilerinin analizi ve birbirleri ile olan ilişkisinin istatiksel olarak incelenmesinde Uyum Analizi (CA) gerçekleştirilmiştir. Aynı tarz beğeni eğilimi gösteren panelistlerin gruplandırılması için Hiyerarşik Kümeleme Analizi (AHC) yöntemi kullanılmış ve panelistler 3 gruba ayrılmıştır. CATA verileri ve beğeni sonuçları ile birlikte Tercih Haritası (preference mapping) oluşturulmuştur. CATA sonucunda; genel olarak, dengeli, kırmızı renkli, aromatik ve kırmızı meyve gibi terimler ile tanımlanmış genç Öküzgözü şaraplarının tüketici tarafından daha çok tercih edildiği saptanmış ve belirlenen bu tanımlayıcıların tüketici beğenisini istatiksel olarak pozitif yönde etkilediği belirlenmiştir. Genç tüketicilere yönelik piyasaya yeni bir ürün sunulmak istenildiğinde, ürünün CATA yöntemi ile belirlenen tanımlayıcılarla karakterize edilmesi, ürünün piyasada daha kalıcı olmasını ve tercih edilmesini sağlayacaktır.
In this research, the CATA (check all that apply) approach was used to characterize the sensory characteristics of table red wines produced by various wineries from the important wine grape variety Öküzgözü. In the initial sessions, trained panelists came up with a list of 23 descriptors for the CATA questionnaire. Fifty participants were given a taste of each wine and asked to choose the most applicable CATA phrases. Participants’ demographic characteristics (gender, age, city, consumption frequency), as well as their preferences (9-point hedonic scale), were collected and analyzed using the preference test. The CATA data were analyzed statistically, and their link to one another was determined by Correspondence Analysis (CA). By using the Hierarchical Cluster Analysis (AHC), we were able to separate our panelist into three distinct groups based on their tendency for liking similar styles. CATA and preference data were used to develop a preference mapping. According to CATA, consumers prefer young Öküzgözü wines that are balanced, red-colored, aromatic, and red fruit. These descriptors have a statistically significant effect on consumer preference. When introducing a new product to the market to attract young consumers, it’s important to use CATA identifiers to give the product a distinct identity.
