sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi, cilt.7, sa.2, ss.7-37, 2016 (Hakemli Dergi)
Bu çalışma sinemasal mekân kavramsallaştırmasını ortaya koymayı, bu kavramsallaştırmaya temel oluşturacak kuramsal yazını ve sinemasal mekânların çözümlenmesine dair yöntemi tartışmayı amaçlamaktadır. Sinemasal mekânlar fizikî ve/veya deneyimlenmiş mekânların sinema sanatı aracılığıyla dolayımlanarak perdeye ya da ekrana getirilmesiyle vücut bulurlar. Fizikî mekânlar, sinemasal manzaralar–peyzajlar; sinemasal kent manzaraları; sinemasal deniz manzaraları ve benzeri biçimde çerçevelenmiş dahi olsalar, nihayetinde neyin çerçeveleneceği yönetmen tarafından belirlendiğinden, kurgulanarak sinemasal mekânlara dönüşürler. Bununla birlikte yeniden–deneyimlenmiş mekânlar olarak sinemasal mekânlar, fizikî mekânlarla kıyaslanamayacak biçimde zengin bir içerikle yapılandırılmıştır. Sinemasal mekânlar, sinemasal özneyle varlığını bularak, salt sinemasal eylemin devindiği bir platform olmakla kalmaz, sinemasal öznenin deneyimlediği ekonomik, politik, kültürel, toplumsal, ideolojik, sınıfsal, toplumsal cinsiyetçi ve benzeri öğeleri de içerirler. Yeni bir ‘gerçeklik’ oluştururlar. Dahası sinemasal mekânlar, özneyle fizikî mekânlar arasında bir etkileşime de yol açarlar. Sinemasal mekâna dair bu önermeleri bir filmi ya da bir yönetmenin filmografisini merkeze alarak sınamak, biçimsel ve bağlamsal çözümlemenin bir arada yürütülmesiyle mümkündür ancak.
This study examines the conceptualisation of cinematic space, discusses the theoretical background of this conceptualisation, and outlines a method for analysing cinematic spaces. Cinematic spaces are materialized through on-screen displays of physical spaces and/or spaces as subjectively experienced. Physical spaces, even if framed as cinematic landscapes, cinematic cityscapes, cinematic seascapes, etc., are ultimately transformed into cinematic spaces by ?ctionalizing and editing, since it is the director of the ?lm who decides what is to be framed. Cinematic spaces as re-experienced spaces are structured with rich content. They coexist with the cinematic subject not only as platforms on which cinematic acts take place, but also as economic, political, cultural, social, ideological, class-related, gendered, and various other elements experienced by the cinematic subject. They create a “new reality.” Moreover, cinematic spaces support interaction between the subject and physical spaces. Testing these proposals by focusing on a particular ?lm or a director’s ?lmography is valid only if both formal and contextual analyses are employed.