5th International Congress on Engineering, Architecture, and Design, İstanbul, Türkiye, 21 - 22 Aralık 2019, cilt.46, sa.36934, ss.853-858
Yapıların kontrollü yıkımı ve çöküş mekanizması konusu gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Tüm kamu ve
özel bina türleri: kasırga, patlamalar, deprem, araç etkileri, yangınlar, insan hataları ve hatta terörist saldırıların
neden olduğu beklenmedik olaylara maruz kalabilir. Bu tür olaylar bina yapısında yerel hasara neden olup et-kinin
olduğu anda veya ilerleyen zamanlarda yapıda çökmeye sebebiyet verebilir. Ayrıca dinamik performansı yetersiz
yapılar deprem etkisi sonucu çökebilir veya kontrollü yıkımının yapılması gerekebilir. Ülkemizde dep-remde
hasar görmüş yapıların hızlı bir şekilde boşaltılıp kontrollü yıkımının yapılması gerekmektedir. Özel-likle yüksek
katlı yapıların yıkılmasında veya zamanın kısıtlı olduğu durumlarda kullanılabilecek tek yöntem patlayıcı ile
kontrollü yıkım yöntemidir. Son yıllarda birçok ülkede yüksek katlı binalar, köprüler, silo yapıları, çelik yapılar
vb. yapıların yıkılması için kontrollü patlatma tekniklerinin kullanımı yaygınlaşmaya başlamıştır. Günümüzde
mühendislik problemlerini çözmede ağırlıklı olarak sonlu elemanlar yöntemi kullanılmaktadır. Ancak bu
yöntemde küçük parçalara ayrılan modelde her parçacık düğümlerle birbirine bağlanmıştır ve özel koşullar
tanımlanmadığı sürece bu düğümler birbirinden ayrılmaz. Yıkım mekanizmasındaki parça kopmaları-nı, kopan
parçaların çevreyle etkileşimini incelemek ve bu durumun simülasyonunu elde etmek için yeni yön-temler
araştırılmaya başlanmıştır. Görece olarak yeni yöntemler olan ayrık elemanlar yöntemi ve uygulamalı elemanlar
yöntemi özellikle büyük ölçekli yapıların yıkım mekanizmasını anlamlandırma kullanılmaktadır. Bu çalışmada
bahsi geçen yöntemler incelenmiş ve bunlarla ilgili karşılaştırmalar ortaya konmuştur.