YAPILARIN AŞAMALI ÇÖKÜŞ MEKANİZMASINI MODELLEMEDE VE YIKIM İŞLEMLERİNİ SİMÜLE ETMEDE KULLANILAN METODLAR ÜZERİNE İNCELEME


Creative Commons License

Yuzbasi J., Yüzbaşı J.

5th International Congress on Engineering, Architecture, and Design, İstanbul, Türkiye, 21 - 22 Aralık 2019, sa.36934, ss.853-858

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.853-858
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yapıların kontrollü yıkımı ve çöküş mekanizması konusu gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Tüm kamu ve özel bina türleri: kasırga, patlamalar, deprem, araç etkileri, yangınlar, insan hataları ve hatta terörist saldırıların neden olduğu beklenmedik olaylara maruz kalabilir. Bu tür olaylar bina yapısında yerel hasara neden olup et-kinin olduğu anda veya ilerleyen zamanlarda yapıda çökmeye sebebiyet verebilir. Ayrıca dinamik performansı yetersiz yapılar deprem etkisi sonucu çökebilir veya kontrollü yıkımının yapılması gerekebilir. Ülkemizde dep-remde hasar görmüş yapıların hızlı bir şekilde boşaltılıp kontrollü yıkımının yapılması gerekmektedir. Özel-likle yüksek katlı yapıların yıkılmasında veya zamanın kısıtlı olduğu durumlarda kullanılabilecek tek yöntem patlayıcı ile kontrollü yıkım yöntemidir. Son yıllarda birçok ülkede yüksek katlı binalar, köprüler, silo yapıları, çelik yapılar vb. yapıların yıkılması için kontrollü patlatma tekniklerinin kullanımı yaygınlaşmaya başlamıştır. Günümüzde mühendislik problemlerini çözmede ağırlıklı olarak sonlu elemanlar yöntemi kullanılmaktadır. Ancak bu yöntemde küçük parçalara ayrılan modelde her parçacık düğümlerle birbirine bağlanmıştır ve özel koşullar tanımlanmadığı sürece bu düğümler birbirinden ayrılmaz. Yıkım mekanizmasındaki parça kopmaları-nı, kopan parçaların çevreyle etkileşimini incelemek ve bu durumun simülasyonunu elde etmek için yeni yön-temler araştırılmaya başlanmıştır. Görece olarak yeni yöntemler olan ayrık elemanlar yöntemi ve uygulamalı elemanlar yöntemi özellikle büyük ölçekli yapıların yıkım mekanizmasını anlamlandırma kullanılmaktadır. Bu çalışmada bahsi geçen yöntemler incelenmiş ve bunlarla ilgili karşılaştırmalar ortaya konmuştur.