6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depreminin Antakya Kent Kimliği Üzerine Etkileri: Antakya Zenginler Mahallesi Örneği


Creative Commons License

AKTEMUR A., ÜNLÜKAPLAN Y.

Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi, cilt.9, sa.Special Issue, ss.219-244, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 9 Sayı: Special Issue
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.30785/mbud.1334961
  • Dergi Adı: Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Directory of Open Access Journals, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.219-244
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmada Eski Antakya mahallelerinden biri olarak tanımlanan Zenginler Mahallesindeki sekiz cadde/sokağın genel yerleşim yapısı incelenmiştir. Bu kapsamda Kent Kimlik Kabul Kriterleri oluşturulmuş ve cadde/sokaklara ait planlara Kevin Lynch (1960)’ın kent imgeleri işlenmiş ve sokak/caddelerin puanlamaları dikkate alınarak, SWOT analizi ile güçlü ve zayıf yönleri, tehditleri ve fırsatları ortaya konulmuştur. Çalışmada Algısal Durum, Olumlu/Olumsuz Etki Veren Ögeler ve Duyumsal Değerlendirme Kriterleri açısından en yüksek değere Kahraman Sokağın, en düşük değere ise Saydam Caddesinin sahip olduğu tespit edilmiştir. Özellikle Kahraman Sokak, Kırk Asırlık Türk Yurdu Caddesi, Günlü Sokak ve Prof. Dr. Ataman Demir Sokaklarının kentin kimliğine en çok katkı sağlayan sokaklar olduğu ortaya konulmuştur. Ancak, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depreminde Unesco Gastronomi Evi, Expo Evi, Sermaye Camii, Katolik Kilisesi gibi kentsel imaj ögelerinin büyük çoğunluğu yıkılmıştır. Bununla birlikte mahallenin sınırlarını oluşturan ögelerin, yıkılan yapılarla kaybolan yolların ve kenar görevi gören imgelerin yok oluşuyla tarihi dokunun da kaybolduğu tespit edilmiştir.
In this study, the general settlement structure of eight streets/avenues in Zenginler Neighborhood, which is defined as one of the Old Antakya neighborhoods, was examined. In this context, Urban Identity Acceptance Criteria were created and Kevin Lynch's (1960) city images were processed on the plans of the street/ avenues, and the strengths and weaknesses, threats and opportunities were revealed by SWOT analysis by taking into account the street/avenue ratings. In the study, it was determined that Kahraman Street had the highest and Saydam Avenue had the lowest value in terms of Perceptual Status, Positive/Negative Effects and Sensory Evaluation Criteria. It has been revealed that especially Kahraman Street, Kırk Asırlık Türk Yurdu Avenue, Günlü Street and Prof Dr Ataman Demir Streets are the streets that contribute the most to the identity of the city. However, in the Kahramanmaraş-centered earthquake of February 6, 2023, most of the urban image elements such as Unesco Gastronomy House, Expo House, Capital Mosque and Catholic Church were destroyed and severely damaged. In addition, it has been determined that the historical texture is lost with the disappearance of the elements that form the borders of the neighborhood, the roads lost with the destroyed buildings and the images that serve as the edge.