Akademik Veri Yönetim Sistemi
ISPEC 1st INTERNATIONAL AGRICULTURAL RESEARCH CONGRESS, Adana, Türkiye, 7 - 08 Nisan 2022, ss.1-15
Tarımsal sulama
amacıyla kullanılan bir pompaj tesisi; motorlar, pompalar, pompa sürücüleri,
kontrol üniteleri, borular ve vanalar dahil olmak üzere, tüm tesislerde ortak
olan bir dizi bileşenden oluşur. Tasarım süreci yinelemeli bir süreçtir.
Tasarım aşamaları açısından, ilk olarak genellikle boru tesisatı dikkate
alınır. Böylece, basınç kaybı pompalar seçilmeden önce hesaplanabilir. Boru
hatlarından akan su, direnç veya sürtünme ile karşılaşır. Bu durum yük kaybına
neden olur. Bunun nedeni, boru iç kısmının pürüzlülüğü ve boru çapının yanı
sıra, vanalar, bağlantı parçaları ve dirseklerdir. Boru hatlarındaki kayıplar
bazı yöntemler ile azaltılabilir. Pompalar, genellikle çok çeşitli tip ve
modeller arasından, belirli akış hızı ve basınç gereksinimlerini karşılama
yeteneklerine göre seçilir. Pompalar, çalışma ilkeleri ve akışkana enerji
aktarma yöntemlerine göre: 1) rotodinamik pompalar (santrifüj pompalar) ve 2)
pozitif deplasmanlı pompalar (pistonlu veya döner tip) olmak üzere başlıca iki
kategoride sınıflandırılır. Pompaları çalıştırmak amacıyla güç kaynağı olarak
termik ve elektrik motorları kullanılır. Elektrik motorları kısmen verimli ve
güvenilirdir. Termik (içten yanmalı) motorlar ise verimsizdirler.
Yeni bir pompaj
tesisi tasarımında, en başta pompalama ihtiyacının nasıl en aza indirileceği
dahil olmak üzere, bir pompalama sisteminin bütün unsurları dikkate
alınmalıdır. Pompalama ihtiyaçlarını en aza indirmenin önemli bir yöntemi,
verimli bir işlem veya tesis tasarlamaktır. Verimli ve yeni bir pompaj tesisi,
debi ve basınç gereksinimlerini en az enerji tüketimi ile karşılamalıdır. Bu
çalışmada, enerji verimliliği yüksek bir pompaj tesisi için tasarım ilkeleri
tartışılmıştır.