TARIMSAL SULAMA İÇİN YÜKSEK VERİMLİ POMPAJ TESİSİ TASARIMI


Öztürk H. H., Mutlu N., Atay Ü., Kaya C., Dağtekin Y.

ISPEC 1st INTERNATIONAL AGRICULTURAL RESEARCH CONGRESS, Adana, Turkey, 7 - 08 April 2022, pp.1-15

  • Publication Type: Conference Paper / Full Text
  • City: Adana
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.1-15
  • Çukurova University Affiliated: Yes

Abstract

Tarımsal sulama amacıyla kullanılan bir pompaj tesisi; motorlar, pompalar, pompa sürücüleri, kontrol üniteleri, borular ve vanalar dahil olmak üzere, tüm tesislerde ortak olan bir dizi bileşenden oluşur. Tasarım süreci yinelemeli bir süreçtir. Tasarım aşamaları açısından, ilk olarak genellikle boru tesisatı dikkate alınır. Böylece, basınç kaybı pompalar seçilmeden önce hesaplanabilir. Boru hatlarından akan su, direnç veya sürtünme ile karşılaşır. Bu durum yük kaybına neden olur. Bunun nedeni, boru iç kısmının pürüzlülüğü ve boru çapının yanı sıra, vanalar, bağlantı parçaları ve dirseklerdir. Boru hatlarındaki kayıplar bazı yöntemler ile azaltılabilir. Pompalar, genellikle çok çeşitli tip ve modeller arasından, belirli akış hızı ve basınç gereksinimlerini karşılama yeteneklerine göre seçilir. Pompalar, çalışma ilkeleri ve akışkana enerji aktarma yöntemlerine göre: 1) rotodinamik pompalar (santrifüj pompalar) ve 2) pozitif deplasmanlı pompalar (pistonlu veya döner tip) olmak üzere başlıca iki kategoride sınıflandırılır. Pompaları çalıştırmak amacıyla güç kaynağı olarak termik ve elektrik motorları kullanılır. Elektrik motorları kısmen verimli ve güvenilirdir. Termik (içten yanmalı) motorlar ise verimsizdirler.

 

Yeni bir pompaj tesisi tasarımında, en başta pompalama ihtiyacının nasıl en aza indirileceği dahil olmak üzere, bir pompalama sisteminin bütün unsurları dikkate alınmalıdır. Pompalama ihtiyaçlarını en aza indirmenin önemli bir yöntemi, verimli bir işlem veya tesis tasarlamaktır. Verimli ve yeni bir pompaj tesisi, debi ve basınç gereksinimlerini en az enerji tüketimi ile karşılamalıdır. Bu çalışmada, enerji verimliliği yüksek bir pompaj tesisi için tasarım ilkeleri tartışılmıştır.