Türkiye'nin Dış Borç Bileşenlerinin Analizi


YURDADOĞ V., AKÇA H., ALBAYRAK M.

2nd International Congress Turkic World on Education Sciences and Social Sciences / 2. Uluslararası Türk Dünyası Eğitim Bilimleri ve Sosyal Bilimler Kongresi, Antalya, Türkiye, 7 - 08 Aralık 2018, cilt.6, ss.357-366

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 6
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.357-366
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkiye’nin Dış Borç Bileşenlerinin Analizi

Öz

Dünya ekonomisinin küreselleşme sürecine girmesi ve klasik maliye anlayışından modern maliye anlayışına geçilmesiyle birlikte ülkeler arasındaki ekonomik ilişkilerde dış borçlanma kendine önemli bir yer edinmiştir. Dış borçlanma özellikle iç kaynak yetersizliğiyle karşı karşıya olan gelişmekte olan ülkelerin büyüme ve kalkınma sürecindeki başvurmak zorunda kaldığı finansman kaynağı olmuştur. Ülkemiz açısından dış borç değişkenlerine bakıldığında ise Osmanlı İmparatorluğu döneminden günümüze kadar önemli bir gündem konusu olduğu görülmektedir. Türkiye’nin dış borcu ile ilgili yapılan çalışmalar incelendiğinde borcun bileşenlerinden ziyade sadece borcun miktarı, GSYH’ye oranı gibi birtakım rasyolarla sınırlı kaldığı görülmektedir. Bu çalışmanın amacı literatürdeki bu eksikliğe katkı yapmaktır. Çalışmada Türkiye’de dış borcun yıllar içerisindeki gelişimine ek olarak dış borcun döviz kompozisyonu, vade yapısı, ödeme projeksiyonu, faiz yapısı ve borçlulara göre dağılımı gibi kriterler sunulacaktır. Özellikle dış borcun döviz kompozisyonu incelendiğinde neredeyse tamamının dolar ve euro para birimleri üzerinden yapıldığı görülmektedir. Bu durum son zamanlardaki kur oynaklıklarından kaynaklı kur riskinin dış borçlar üzerindeki olumsuz etkilerini incelemeyi gerekli kılmaktadır. Ayrıca dış borcun büyük oranının özel sektör borcu olduğu gözler önüne serildiğinde dolar ve euro kurunun yükselmesi özel sektörü ciddi sıkıntıya sürüklemektedir. Bununla beraber Türkiye’nin yılsonuna kadar ödenecek vadesi gelmiş borçlarının ciddi miktarlara ulaşması da hem kamu hem de özel sektörü sıkıntıya sokan diğer bir neden olarak görülmektedir. Çalışma tüm bu kriterler sonucu ortaya çıkan durumlara karşı politika önerileriyle tamamlanacaktır.

 

Anahtar Kelimeler: Dış Borç, Kur Riski, Kamu-Özel Sektör Borcu, Kısa Vadeli Dış Borç

Economic Analysis of Turkey's External Debt Components

Abstract

With the introduction of the world economy into the process of globalization and the classical fiscal approach to modern finance, foreign borrowing has taken an important place in the economic relations between countries. External borrowing has been the source of financing that developing countries, especially those facing domestic resource shortages, have to resort to in the process of growth and development. Looking at the foreign debt variables from the point of view of our country, it is seen that it is an important agenda from the Ottoman Empire to the present day. Studies on Turkey's external debt show that it is limited to a number of ratios, such as the amount of debt, the ratio of GDP, rather than the components of debt. The aim of this study is to contribute to this deficiency in literature. In addition to the development of foreign debt in Turkey over the years, criteria such as foreign exchange composition, maturity structure, payment projection, interest structure and distribution by borrowers will be presented. In particular, when the foreign currency composition of the external debt is examined, it is observed that almost all of it is made in the currencies of the dollar and the euro. This makes it necessary to examine the negative effects of the foreign currency risk arising from the recent exchange rate volatility on external borrowings. In addition, the rise in the dollar and the euro rate led the private sector to serious difficulties when it comes to the fact that the large proportion of external debt is private sector debt. However, the fact that Turkey's debts due until the end of the year has reached a serious amount is seen as another reason that both the public and the private sector are in trouble. The study will be completed with policy recommendations against all these criteria.

Keywords: External Debt, Currency Risk, Public-Private Sector Dept, Short-term External Debt