COVİD-19 Krizinde Devlet Müdahalelerinin İktisadi Etkinliği


Telli R.

ESSA II. International Eurasian Social Sciences and Arts Symposium , Ankara, Turkey, 25 - 26 March 2023, pp.201-213

  • Publication Type: Conference Paper / Full Text
  • City: Ankara
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.201-213
  • Çukurova University Affiliated: Yes

Abstract

Bu çalışma ile COVİD-19 pandemisinin ortaya çıkardığı ekonomik kriz sürecinde ülkeler tarafından uygulanan devlet müdahalesinin iktisadi çıktılar üzerindeki etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Verimlilik ve etkinlik ölçüm metodları içerisinde özellikle çoklu girdi ve çıktıların yer aldığı üretim sistemleri için Veri Zarflama Analizi (VZA) sıklıkla tercih edilmektedir. Yapılan bu çalışmada da COVİD-19 pandemisinde devletlerin ekonomiye müdahalesi çerçevesinde ülkelerin ekonomik etkinliğinin hesaplanarak etkin ve etkin olmayan ülkelerin belirlenebilmesi için VZA metodu kullanılmıştır. Çalışmada Karar Verme Birmi (KVB) G20 ülkeleridir. 2019 ve 2020 yılları için 2 girdi (devlet nihai tüketim harcamaları, sübvansiyonlar ve diğer transferler) ve 3 çıktı (65 yaş ve üzeri nüfus, yüksek teknoloji ihracatı, yükseköğretime kayıt oranı(kadın)) olarak belirlenen çalışma verileri Dünya Bankası (DB) ve OECD gibi kurumların veri tabanından derlenmiştir. Çalışma girdileri merkezi hükümet harcamaları kapsamında belirlenirken çıktılar ise tahsis işlevinin başarı düzeyi içerisinden sağlık, eğitim ve altyapı hizmetleri kapsamında belirlenmiştir. Araştırma sonucunda hem 2019 hem de 2020 yılında tüm KVB’ler ortalama %49 oranında etkin olurken %51 oranında etkinsiz olmuştur. Devletlerin yaptığı harcama araçlarının oldukça belirleyici olduğu sonuçlarda özellikle devlet müdahalesindeki başarı seviyesinin çok yüksek harcamalarla ters orantılı olduğu saptanmıştır. Çalışmada yapılan analiz ile etkin olmayan ülkeler için belirlenen potansiyel iyileştirmelerin etkin olmak için oluşturulacak politika önerilerinde oldukça önemli olduğu düşünülmektedir.