ESSA II. International Eurasian Social Sciences and Arts Symposium , Ankara, Turkey, 25 - 26 March 2023, pp.201-213
Bu çalışma ile COVİD-19 pandemisinin ortaya çıkardığı ekonomik kriz sürecinde ülkeler
tarafından uygulanan devlet müdahalesinin iktisadi çıktılar üzerindeki etkisi belirlenmeye
çalışılmıştır. Verimlilik ve etkinlik ölçüm metodları içerisinde özellikle çoklu girdi ve çıktıların yer
aldığı üretim sistemleri için Veri Zarflama Analizi (VZA) sıklıkla tercih edilmektedir. Yapılan bu
çalışmada da COVİD-19 pandemisinde devletlerin ekonomiye müdahalesi çerçevesinde ülkelerin
ekonomik etkinliğinin hesaplanarak etkin ve etkin olmayan ülkelerin belirlenebilmesi için VZA
metodu kullanılmıştır. Çalışmada Karar Verme Birmi (KVB) G20 ülkeleridir. 2019 ve 2020 yılları için
2 girdi (devlet nihai tüketim harcamaları, sübvansiyonlar ve diğer transferler) ve 3 çıktı (65 yaş ve
üzeri nüfus, yüksek teknoloji ihracatı, yükseköğretime kayıt oranı(kadın)) olarak belirlenen çalışma
verileri Dünya Bankası (DB) ve OECD gibi kurumların veri tabanından derlenmiştir. Çalışma girdileri
merkezi hükümet harcamaları kapsamında belirlenirken çıktılar ise tahsis işlevinin başarı düzeyi
içerisinden sağlık, eğitim ve altyapı hizmetleri kapsamında belirlenmiştir. Araştırma sonucunda hem
2019 hem de 2020 yılında tüm KVB’ler ortalama %49 oranında etkin olurken %51 oranında etkinsiz
olmuştur. Devletlerin yaptığı harcama araçlarının oldukça belirleyici olduğu sonuçlarda özellikle
devlet müdahalesindeki başarı seviyesinin çok yüksek harcamalarla ters orantılı olduğu
saptanmıştır. Çalışmada yapılan analiz ile etkin olmayan ülkeler için belirlenen potansiyel
iyileştirmelerin etkin olmak için oluşturulacak politika önerilerinde oldukça önemli olduğu
düşünülmektedir.