Bu çalışma Gaziantep ilinin yaklaşık 32 km güneydoğusunda yer alan Tilbaşar’da ele geçen temsili Erken Tunç Çağı yalın basit seramiklerin (üç ayaklı kap parçalarının) arkeometrik incelemesinde ele geçen sonuçları sunmaktadır. Örnekler X-ışını difraksiyonu (XRD), ince kesit (petrografi), Fourier dönüşümlü kızılötesi (FTIR) spektroskopisi, termogravimetrik-diferansiyel termal analiz (TG-DTA) ve taramalı elektron mikroskobu/enerji saçınımlı X-ışını spektroskopisi (SEM-EDX) ile karakterize edilmiştir. Örneklerin kimyasal kompozisyonları bu seramiklerin yüksek oranda CaO içerdiğine ve kalkerli killerin kullanıldığına işaret etmiştir. XRD, TG-DTA ve FTIR analizleri de bu sonucu teyit edecek biçimde kalsit varlığını ortaya koymuştur. Örneklerin mineral/faz içerikleri dikkate alınarak seramiklerin pişirim sıcaklıklarının 700-900oC arasında değiştiği bulunmuştur. Birçok örnekte görülen yeni oluşum fazları ise bu tip seramikler için 800-900oC pişirim aralığına işaret etmiştir. Numunelere ait SEM görüntüleri bazı seramiklerde düşük bölgesel vitrifikasyonun olduğunu, diğerlerinde ise olmadığını göstermiştir. Bu sonuç seramiklerin pişirim sıcaklıklarını teyit eder nitelikte olmuştur. Petrografi sonuçları seramiklerdeki kayaç tipinin bazalt (volkanik kayaç türü) olduğunu ve hammaddelerin büyük olasılıkla mafik kayaç kökenli olduğuna işaret etmiştir. Tüm veriler ve bölgenin jeolojik oluşumları dikkate alındığında, seramiklerin büyük ihtimalle yerel üretime ait olduğu öngörülmüştür.
The present study reports the results obtained through an archaeometric investigation on representative EarlyBronze Age tripod vessels belonging to plain simple wares of Tilbeshar which is located almost 32 km southeastof Gaziantep (Turkey). The samples were characterized by XRD (X-ray diffraction), thin section (opticalmicroscopy), FTIR (Fourier Transformed Infrared Spectroscopy), TG-DTA (Thermogravimetric DifferentialThermal Analysis) and SEM/EDX (scanning electron microcopy/energy dispersive X-ray spectroscopy). Thechemical composition of the samples showed that the potsherds possessed high amount of CaO indicating use ofcalcareous clays. Proving this data XRD, TG-DTA and FTIR analyses revealed the presence of calcite, as well.Considering the mineral/phase contents of the samples, the firing temperature of the potsherds was found to changein the range of 700-900oC. The appearance of neo-formations for most of the samples suggested a firingtemperature range of 800-900oC for such potsherds. SEM images of the samples showed that there was a very lowpartial vitrification for some of the samples, while it was not observed for the others. This observation approvedthe firing temperature ranges of the samples. Petrography results suggested that the main rock type for thepotsherds was basalt (igneous rock) and the raw materials likely originated from mafic rocks. Taking into accountthe whole data and the geological formation of the region, it was predicted that the potsherds likely belonged to alocal production.
