Turkish Studies, cilt.15, sa.2, ss.1557-1570, 2020 (Hakemli Dergi)
Öğretim bilimi alanı öğretim
yöntemlerinin geliştirilmesi ve anlaşılmasıyla ilgilidir. Bu disiplin alanı
öğretimin daha kalıcı, daha kolay ve az zamanda gerçekleştirilmesini, öğretim
sırasında motivasyonun üst düzeylerde gerçekleştirilmesini sağlamaya çalışır
(Reigeluth and Stein, 1983:338).1983 yılında Reigeluth ve Merrill tarafından
geliştirilen Öğretimi Ayrıntılı Sıralama Kuramının (The Elaboration Theory of
Instruction) amacı da Merrill’in Öğeleri Belirleme Kuramını (Component Display
Theory) makro düzeye (örneğin; ilişkili içerğin seçimi, sıralanması,
sentezlenmesi ve sistematik olarak gözden geçirilmesi) yaymak, ve öğrenme ve
öğretimle ilgili bilgileri bir araya getirmektir (Reigeluth and Stein,
1983:337). Diğer taraftan Reigeluth ve Stein’e göre (1983:362) Ayrıntılı
Sıralama Kuramı öğrenenlere (1) içerik kontrolü, (2) öğretim stratejileri (3),
ve bilişsel stratejiler (4) ile ilgili kontrol fırsatı veriR, ikinci strateji
olan, adım kontrolü, ise sadece mikro düzeydedir. Bu araştırmanın genel amacı;
Halk Eğitim Merkezlerinde görev yapan eğitimcilerin (usta öğreticilerin)
derslerinde “Öğrenen Kontrolü Stratejini” hangi düzeyde kullandıklarının
incelenmesidir. Araştırma tarama modelinde bir çalışmadır (Karasar, 2006:77).
Araştırmanın çalışma evreni 2018-2019 eğitim öğretim yılı bahar döneminde
Kahramanmaraş ilindeki Halk Eğitimi Merkezlerinde görev yapan eğitimciler (usta
öğreticiler) olup, çalışma grubu ise; Kahramanmaraş’a bağlı Onikişubat ve
Türkoğlu ilçelerindeki Halk Eğitimi Merkezlerinde görev yapan 129 eğitimcidir.
Araştırmada veri toplama aracı olarak; geçerlik ve güvenirlik çalışması Kutlu
(2012: 244-250) tarafından yapılan, 28 madde ve yedi boyuttan oluşan “Öğrenen
Kontrolü Kullanımı Stratejisi Ölçeği” (ÖKKSÖ), verilerin analizinde ise;
betimleyici istatistiksel teknikler ile Bağımsız Örneklemeler t- testi ve Tek
Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) teknikleri kullanılmıştır. Bu çalışmadaki veriler
2019 yılında toplanmıştır. Araştırma sonucunda Halk Eğitim Merkezlerinde görev
yapan eğitimcilerin derslerinde genellikle ÖKS’yi kullandıkları, özellikle de
ilgili ölçeğin alt boyutlarından olan; “Bireysel Öğrenme Sorumluluğu Kontrolü
(BÖSK) ve Öğrenme Stratejilerinin Belirlenmesi (ÖSB) boyutlarına; “Her Zaman”,
Karar Verme Becerilerini Kontrol (KVBK) ile İçerik Kontrolü (İK) boyutlarına
ise “Sık Sık” yer verdikleri görülmüştür. Eğitimcilerin derslerde ÖKS’yi
kullanmalarında; “Branşlarına” göre bazı farklılıklar olduğu belirlenirken,
“Öğrenim Durumlarına” ve “Hizmet Sürelerine” göre ise, herhangi bir farklılığın
olmadığı görülmüştür.