Akademik Veri Yönetim Sistemi
TURKIYE ENTOMOLOJI DERGISI-TURKISH JOURNAL OF ENTOMOLOGY, cilt.37, ss.277-282, 2013 (SCI-Expanded)
Tahıl kist nematodları, Heterodera avenae group, buğdayın önemli zararlılar arasında yer almaktadır. Türkiye’de buğday alanlarının Tahıl kist nematodları, Heterodera filipjevi, H. avenae ve H. latipons’la bulaşık olduğu bilinmektedir. Dayanıklı çeşit ve hatların Tahıl kist nematodları karşı kullanılması en önemli mücadele yöntemlerinden biridir. Son zamanlarda, Tahıl kist nematodlarına karşı buğdayın yabani formlarından elde edilerek ekmeklik buğday çeşitlerine aktarılmış birçok dayanıklılık (Cre genleri) geni geliştirilmiştir. Bu çalışmada dayanıklılık genlerinin (Cre R,Cre1, Cre2, Cre3, Cre7, Cre8) H.avenae, H. filipjevi ve H. latipons‘un ülkemizdeki bazı popülasyonlara karşı etkinlikleri in-vitro koşullarda araştırılmıştır. Çalışmada sonucunda Tahıl kist nematodları, H.avenae, H. filipjevi ve H.latipons popülasyonlarına göre dayanıklılık genlerinin etkinliklerinin değişiği; bunla birlikte Cre1’in her üç nematod türüne karşı tam bir dayanıklılığa sahip olduğu, Cre3 ve Cre7’nin H. avenae ve H. latipons’a, Cre R’nin H. filipjevi ve H. latipons ’a, Cre8’in ise sadece H. filipjevi popülasyonlarına karşı dayanıklı olduğu ve Cre2’nin ise her üç nematod türüne karşı dayanıklılığa sahip olmadığı saptanmıştır. Ayrıca, dayanıklılık geni içermeyen çeşit ve hatlardan H. avenae karşı 2 adet, H. filipjevi karşı 3 adet, H. latipons’a karşı 11 adet buğday genotipi orta dayanıklı bulunmuştur.
Anahtar sözcükler: Tahıl kist nematodları, dayanıklılık, Cre genleri, buğday
The cereal cyst nematodes, Heterodera avenae group, are known as parasites of cereals worldwide. In Turkey, the cereal cyst nematodes, Heterodera filipjevi, H. avenae and H. latipons, are the three known species infested wheat fields and cause high yield losses. The using of resistance varieties is one of the most effective methods for controlling cereal cyst nematodes. Recently, resistance genes (Cre genes) which are obtained from wild wheat genotypes have been transferred into bread wheat varieties to control the cereal cyst nematodes species. In this study, the efficiency of some sources of resistance (CreR, Cre1, Cre2, Cre3, Cre7 and Cre8) in wheat against some Turkish H. avenae, H. filipjevi and H. latipons populations was investigated in-vitro conditions. According to results, the effect of resistance genes showed variation depending on different Cereal cyst nematode populations; H.avenae, H. filipjevi and H. latipons. Although Cre1 gene was only found as completely resistant to all (three) nematode species, Cre3 and Cre7 were found resistant to H. avenae and H. latipons. Cre R was also determined as resistant to H. filipjevi and H. latipons populations but Cre 8 was only found resistant against to H. filipjevi population. No resistance was found in Cre 2 gene against to all nematode populations. Additionally, 2 resistance gene-free variety and lines were found resistant to H. avenae; 3 wheat lines to H. filipjevi and 11 wheat genotypes were found moderately resistant to H. latipons.
Key words: Cereal cyst nematodes, resistance, Cre genes, wheat