Ziyaret Fenomeninden İsim Kültürüne: Fatih Ahmet Baba Türbesi Örneği


ÖZBOLAT A.

Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Dergisi, sa.67, ss.71-88, 2013 (Hakemli Dergi)

Özet

Özet

Bu çalışmanın konusu, ziyaret fenomeni ve isim kültürü ilişkisidir. Elazığ/Harput Fatih Ahmet

Baba Türbesi örneğinde ziyaret fenomeninden isim kültürüne bir yansıma gözlenmektedir.

Türbeyi ziyaret ettikten sonra doğan çocuklara, minnet ve şükran göstergesi olarak

veli kimsenin ismi verilmektedir. Elazığ’da Fethi Ahmet isminin yaygı olması Harput’ta

bulunan Fatih Ahmet Baba Tübesi ile ilişilendirilmektedir. Tübelerin belirli dilekler

konusunda uzmanlaşışolarak göüdüğüde, Fatih Ahmet Baba Tübesi, erkek çcuk

ve yaşmasıistenen çcuk konusunda uzmanlaşışolarak düşüümektedir. Çlışanı

öneklemi, Fatih Ahmet Baba tübesinden dolayıFethi Ahmet, Fatih Ahmet, Fetih Ahmet

ve Ahmet Fethi ismi verilen kişlerden oluşaktadı. 60 kişden oluşn öneklem

grubuna kartopu tekniğ ile ulaşımışı. Öneklem grubunun yaşaralığı 18-53 olarak tespit

edilmişir. Nitel yötemin kullanıdığıçlışada, veriler göüşe tekniğ ile elde edilmişir.

Saha çlışasıı bulgularıdan hareketle, ziyaret fenomeninden isim kütüüe yansıa

sekiz boyutta kavramsallaşıımışı. Bu boyutlar, aracıkullanma boyutu, tıbi çresizlik

boyutu, toplumsal cinsiyet boyutu, manevi yö atfetme boyutu, isim-kişliğn taşımasıboyutu, rüa motifi boyutu, Alevilik-Sünilik boyutu ve rasyonelleşe-seküerleşe boyutu

olarak sıalanmaktadı. Çcuk sahibi olmak, öellikle de erkek çcuk ve doğn çcukları

yaşmasıkonusunda Fatih Ahmet Baba Tübesi öneğnde kutsal, tezahü etmektedir. Bu

araşıma Fatih Ahmet Baba tübesi öneğnde, dilenen dileklerin ve adanan adakları olgusal

karşıığıısaha çlışasıı sunduğ verilere dayanarak incelemeye ve tahlil etmeye

çlışaktadı.

Anahtar Kelimeler:

Ziyaret fenomeni, isim kültürü, kimlik, türbe, Elazığ

Subject of this study is the relationship between visiting phenomenon and culture of name.

In the case of Tomb of Fatih Ahmed Baba in Elazig/Harput, a reflection of the culture of the

 

 

name from visiting phenomenon was observed. The children born after visiting the shrine

were given the name of entombed saint as a sign of gratitude and thanksgiving. The fact that

the name Fethi Ahmet is widespread in Elazığ is associated with the Tomb of Fatih Ahmed

Baba in Elazig/Harput. When tombs are considered to be expert at wishes, Tomb of Fatih

Ahmed Baba can be seen as an expert at giving sons and also the children who are desired

to survive. The sample of the study consists of people called Ahmet Fethi, Fatih Ahmet,

Fetih Ahmet and Fethi Ahmet due to the tomb of Fatih Ahmed Baba. The sample group of

60 people was reached through the snowball technique. The age range of the sample group

was identified as 18-53. In this study, qualitative methods were utilized and the data were

obtained with interview technique. Based on the findings of the fieldwork, reflection of the

culture of the name from visiting phenomenon was conceptualized in eight dimensions.

These are the dimensions of benefiting an agent, medical incurability, gender, attribution

of spiritual direction, sustaining the name-character, dream motive, Alawism-Sunnism and

rationalism-secularism. In the case of Tomb of Fatih Ahmed Baba, having a child, especially

a son and survival of the born children appear to be of holiness. This study tries to investigate

the factual reality of wishes and vows depending on the data collected from fieldwork in the

case of tomb of Fatih Ahmet Baba.

Keywords:

Visiting phenomenon, culture of name, identity, tomb, Elazıg