TARIMSAL SULAMADA KULLANILAN POMPAJ TESİSLERİNDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ ANALİZİ


Öztürk H. H., Atay Ü., Mutlu N., Kaya C.

ISPEC 1st INTERNATIONAL AGRICULTURAL RESEARCH CONGRESS, Adana, Türkiye, 7 - 08 Nisan 2022, ss.40-58

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Adana
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.40-58
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Tarımsal sulama amacıyla kullanılan pompaj tesislerinin yaşam döngüsü maliyetlerinin % 50-60 arasında değişen bir oranı, enerji giderleri oluşturur. Verimsiz pompaj tesislerinin işletilmesi daha maliyetlidir. Pompaj tesisi için, verimi artırmak ve enerji tüketimini azaltmayla ilgili gerekli ayarlar veya iyileştirmeleri belirlemek amacıyla enerji verimliliği analizi yapılır. Bir pompaj tesisinin verim değerlendirmesinde başlıca iki işlem yapılır: 1) Performans testi ile tesis verimi belirlenir. 2) Bu test sonucunda belirlenen değer, bir verim standardıyla karşılaştırılır. Test sonuçları, her birim yakıt veya elektrik tüketiminden gerçek olarak elde edilen faydalı iş miktarını gösterir. Verim standardı, verimli bir şekilde çalışan bir ünite ile elde edilmesi gereken yakıt veya enerji birimi başına iş miktarını belirtir. Verim standartları, sistemleri "makul verimlilik beklentileri" temelinde karşılaştırmak ve değerlendirmek için geliştirilmiştir.

 

Pompaj tesisi verimini belirlemek için, pompalama yüksekliği, basma basıncı, debi ve yakıt tüketimi ölçülür. Yakıt tüketimi, doğrudan elektrik sayacından veya belirli bir süre boyunca yakıt deposundaki yakıt seviyesi ölçülerek belirlenebilir. Çalışma basıncını belirlemek için, genellikle pompanın tahliye tarafına bir basınç göstergesi yerleştirilir. Bazı sistemlerde su pompalama oranını (debiyi) ölçmek için, akış ölçerler (debimetre) bulunur. Bu ölçümler yapıldıktan sonra, pompaj tesisi verimi, belirli matematiksel ilişkilerden hesaplanır. Bu çalışmada, güç kaynağı olarak termik ve elektrik motorları kullanılan pompaj tesislerinde, enerji verimliliği analizleri için izlenecek baçlıca aşamalar açıklanmış ve standarttan düşük tesis veriminin nedenleri tartışılmıştır.