ISPEC 1st INTERNATIONAL AGRICULTURAL RESEARCH CONGRESS, Adana, Türkiye, 7 - 08 Nisan 2022, ss.40-58
Tarımsal sulama
amacıyla kullanılan pompaj tesislerinin yaşam döngüsü maliyetlerinin % 50-60
arasında değişen bir oranı, enerji giderleri oluşturur. Verimsiz pompaj
tesislerinin işletilmesi daha maliyetlidir. Pompaj tesisi için, verimi artırmak
ve enerji tüketimini azaltmayla ilgili gerekli ayarlar veya iyileştirmeleri belirlemek
amacıyla enerji verimliliği analizi yapılır. Bir pompaj tesisinin verim
değerlendirmesinde başlıca iki işlem yapılır: 1) Performans testi ile tesis
verimi belirlenir. 2) Bu test sonucunda belirlenen değer, bir verim
standardıyla karşılaştırılır. Test sonuçları, her birim yakıt veya elektrik
tüketiminden gerçek olarak elde edilen faydalı iş miktarını gösterir. Verim
standardı, verimli bir şekilde çalışan bir ünite ile elde edilmesi gereken
yakıt veya enerji birimi başına iş miktarını belirtir. Verim standartları,
sistemleri "makul verimlilik
beklentileri" temelinde karşılaştırmak ve değerlendirmek için
geliştirilmiştir.
Pompaj tesisi
verimini belirlemek için, pompalama yüksekliği, basma basıncı, debi ve yakıt
tüketimi ölçülür. Yakıt tüketimi, doğrudan elektrik sayacından veya belirli bir
süre boyunca yakıt deposundaki yakıt seviyesi ölçülerek belirlenebilir. Çalışma
basıncını belirlemek için, genellikle pompanın tahliye tarafına bir basınç
göstergesi yerleştirilir. Bazı sistemlerde su pompalama oranını (debiyi) ölçmek
için, akış ölçerler (debimetre) bulunur. Bu ölçümler yapıldıktan sonra, pompaj
tesisi verimi, belirli matematiksel ilişkilerden hesaplanır. Bu çalışmada, güç
kaynağı olarak termik ve elektrik motorları kullanılan pompaj tesislerinde, enerji
verimliliği analizleri için izlenecek baçlıca aşamalar açıklanmış ve
standarttan düşük tesis veriminin nedenleri tartışılmıştır.