Akademik Veri Yönetim Sistemi
MUSTAFA KEMAL UNIVERSITY JOURNAL OF AGRICULTURAL SCIENCES (MKUJAS), cilt.26, sa.3, ss.726-735, 2021 (Hakemli Dergi)
Domateste bakteriyel
benek hastalığının mücadelesinde vermikompost uygulamasının etkisi
Amaç:Pseudomonas syringae pv tomato adlı patojenik bakteri domateste Bakteriyel Benek
Hastalığına neden olur ve fidelik, tarla ve serada önemli verim kayıplarına
sebep olur. Bitki besleme ve hastalık ilişkisini içeren bu araştırmanın amacı,
vermikompostgübrelemesinin domateste bu hastalığı baskılama düzeyinibelirlemektir.
Ayrıca vermikompost gübrelemesi yapılan ve yapılmayan hasta bitkilerinmakro (N, P, K, Ca, Mg) ve
mikro (Fe, Cu, Zn, Mn) element düzeylerindeki değişim saksı denemeleriyle araştırılmıştır.
Yöntemler ve bulgular: Denemede, ticari amaçlı üretilensolucan gübresinin katı formu topraktan, sıvı formu yapraktan uygulanmıştır. Pozitif kontrol
olarak vermikompost uygulaması yapılmamış patojen bakteri ile bulaştırılmış
bitkiler kullanılmış vevermikompost gübrelemesininhastalığave besin
elementi konsantrasyonlarınaetkisi iki ayrı saksı denemesiyle araştırılmıştır.
Vermikompost uygulamasıyla cam serada yapılan ilk denemede
hastalık % 34-39 oranında, iklim odasında yapılan ikinci denemede hastalık % 12-42
oranında baskılanmıştır. Her iki denemede, topraktan ve yapraktan
vermikompost beslemesiyle domateste Bakteriyel Benek Hastalığının ortaya
çıkışında istatistiki düzeyde (P ≤ 0.05) azalışlar elde edilmiştir. Hasta
bitkilere hem topraktan hem de yapraktan vermikompost uygulaması yapıldığında
toplam N alımında %81,Mg alımında %75,Cu alımında %46, P alımında %38 ve
Mnalımında %5artış kaydedilmiştir. Topraktan vermikompost uygulaması Ca miktarını
%104, Fe miktarını %45 oranında artırırken yapraktan yapılan vermikompost
uygulaması Zn miktarını %31, K miktarını %8 oranında artırmıştır.
Genel
Yorum: Domateste vermikompost beslemesiyle bitkide makro ve
mikro besin içeriğinde artış sağlanmış ve bunun sonucu olarak iyi beslenen
bitkilerde Bakteriyel Benek Hastalığı büyük oranda baskılanmıştır. Araştırmaya
göre, hasta bitkinin makro ve mikro besin elementlerini başarıyla alması için vermikompost hem topraktan hem de yapraktan kombinasyon halinde
uygulanmalıdır.
Çalışmanın
Önemi ve Etkisi: Bildiğimiz kadarıyla bu çalışma, ülkemizde ve hatta dünyada
vermikompost beslemesinin domateste Bakteriyel
Benek Hastalığını engelleme oranını ortaya koyan ilk araştırmadır. Ayrıca
vermikompost uygulaması sonucu hasta bitkilerin topraktan kaldırdığı makro ve
mikro besin düzeyini ortaya koyan ilk araştırma niteliğindedir.
Anahtar kelimeler:Bitki besleme-hastalık, makro ve
mikro elementler, bakteri, Pseudomonas, solucan gübresi