International Symposium on Advanced Engineering Technologies, Kahramanmaraş, Turkey, 16 - 18 June 2022, pp.121-129
Madencilik faaliyetleri genellikle büyük çaplı, başlangıç
aşamasında riski yüksek yatırımlardır. Antropojenik kirlilik vasfı büyük olan
bu faaliyetlerde çevre üzerinde neden olabilecek olumsuz etkileri belirlemek,
ortaya çıkması muhtemel sorunlara karşı çözüm üretmek ve ekonomik gerekçeler
sebebi ile sonuca hızlı ulaşılmak istenmektedir. Cevher oluşum mekanizması
gereği ve madencilik faaliyetleri sonucu otaya çıkabilecek Asit Maden Drenaj
(AMD) oluşumunun önceden tespiti ve alınması gereken önlemlerin belirlenmesi bu
aşamada oldukça önemlidir.
Bu çalışma, Demir
cevher üretimi planlanan bir bölgenin Asit Üretim Potansiyeli (kgCaCO3/ton)
AÜP), Nötürleşme Potansiyeli(∑NP (kg/ton (NP), Nötürleşme potansiyel oranı
(NPO= NP/AÜP) nın tespiti ve yorumlanması hakkında arazi ve laboratuvar
çalışmalarını kapsamaktadır. Eosen yaşlı neritik kireçtaşları içerisinde
bulunan cevher siderit, ankerit, hematit, manyetit, kuvars minerallerinden
oluşmuştur. Yan kayaçta yapılan AÜP sülfürik asit eşdeğerleri (kg/ton): 0,63-
2,50, NP (∑NP (kg/ton): 283,88-741,58, NPO değerleri (NP/AÜP), 227,10-1132,23
aralığında hesaplanmıştır. Cevherde yapılan analiz sonuçlarına göre: AÜP
sülfürik asit eşdeğerleri (kg/ton):1,25-5,63, NP (∑NP (kg/ton): 25,47-280,79,
NPO (NP/AÜP), değerleri, 5,09-121,59 arası tespit edilmiştir. NP/AÜP yorum
grafiğine göre (Sobek vd., 1978; Brodie vd., 1991; Lapakko, 2002) her nekadar
cevherleşme potansiyel asit üretmeyen bölgeye düşse de madencilik faaliyetleri
sonucu derinlere doğru cevher mekanizması gereği sülfid
minerallerinin olabileceği unutulmamalıdır.