Kent akademisi (Online), cilt.15, sa.4, ss.1811-1834, 2022 (Hakemli Dergi)
Alışveriş mekânları tarihte çeşitli formlarda ticari yaşama dahil olmuşlardır. Günümüzde gündelik hayatın bir parçası haline gelen, bir buluşma ve sosyalleşme mekânı olarak hizmet veren alışveriş merkezleri daha çok kapalı mekânlardan oluşan, alışveriş harici farklı fonksiyonları içeren kamusal bir mekân niteliğindedir. Kent merkezlerinde yer alan bu yapılar zaman içinde ekonomik gelişmeler ve araç sahipliğinin de artmasıyla kent çeperlerinde konumlanmaya başlamıştır. AVM’lerin yaygınlaşması, bu alışveriş formunu bilindik-geleneksel çarşılara bir yandan alternatif haline getirirken bir yandan da sayısal olarak hızla çoğalmasıyla oluşan rekabetçi ortam, mimari özellikleri ve sunulan olanakları bakımından AVM’lerin tasarımında farklılık arayışına neden olmaktadır. Bu çalışma AVM’lerin mimari özelliklerine odaklanarak, kullanıcıların değişen tercihlerini ve AVM’nin mimari özelliklerine bağlı olarak alışveriş temelli davranışlarını tespit etmeyi hedeflemiştir. 170 kişinin katıldığı anket çalışması Van AVM’de gerçekleştirilmiş, ziyaret alışkanlıkları ve erişim yöntemleri, AVM’yi alışveriş için tercih sebebi, ziyaret sıklığı ve geçirilen süreyi etkilediği düşünülen, mekânın algısal duyusal koşulları sorgulanmıştır. Sonuçlar, AVM’lerin mimari özelliklerinin ve olanaklarının kullanıcıların alışveriş davranışlarını, ziyaret sıklığını ve tercihlerini etkilediğini göstermiştir.
Shopping places have been involved in commercial life in various forms throughout history. Today, shopping centers, which are a part of
daily life and serve as meeting and socializing places have become public spaces, mainly consisting of indoor spaces and include a variety of
functions other than shopping. These structures, which are located in the city centers, have taken place in the urban peripheries with the
economic developments and the increase in vehicle ownership over time. While the rapid proliferation of shopping centers made this form
of shopping an alternative to the traditional bazaars, it has been tried to make an effort to create a difference among the shopping malls
through the architectural features and opportunities offered in the design. This study focuses on the architectural features of the malls and
aims to determine the changing preferences of the users and their shopping-based behaviors regarding the architectural features of the
mall. Van AVM was determined as the case study area and the survey was conducted with 170 participants. The habits and access methods
to visit, the reason for choosing the mall for shopping, the factors that affect the frequency of visits, and the amount of time spent in the
mall were evaluated. In addition to these, the perceptual-sensory conditions of the mall were questioned. Obtained results revealed that the
architectural features and facilities of the mall affect the behaviors of the users, the frequency of visits and the preferences.