Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası katılımlı 70. Türkiye Jeoloji Kurultayı, Ankara, Türkiye, 10 - 14 Nisan 2017, cilt.1, sa.1, ss.452-453
İnceleme alanı Adana-Karaisalı civarında Adana basenine ait Miyosen yaşlı Kuzgun formasyonunun
bulunduğu bir bölge konumundadır. Kuzgun formasyonu içerisinde Salbaş tüf üyesi
olarak adlandırılan piroklastik kayaçların mineralojik ve jeokimyasal özellikleri belirlenmiştir.
Tüfler, başlıca cam kıymıkları, kuvars, feldispat, biyotit gibi birincil, kil, zeolit, kalsit gibi
ikincil mineralleri içermektedirler. Tüfler iri ve ince taneli seviyeler içermektedirler, modal
bileşimlerine göre iri tane gözlenen seviyeler vitrik-kristal tüf ve ince tane gözlenen seviyeler
vitrik tüf olarak belirlenmiştir.
Jeokimyasal olarak tüfler, trakit, traki-andezit, andezit, riyolit-dasit bileşimli, orta- yüksek
K’lu kalkalkalen ve peralumin- metalumin karakterlidirler. Nadir toprak element dağılımları,
(La/Yb)N =11,5-22,2 oranıyla kaşık şekilli olup, belirgin negatif Eu anomalisi feldispat fraksiyonlanmasına
veya kaynak materyalinin fraksiyonel kristallenmesi sonucu kaynakta feldispat
alıkonulmasına işaret etmektedir, MORB’a göre normalize edilmiş örümcek diyagramında
hafif negatif Nb ve belirgin negatif Ti anomalileri dalma-batma ortamı izi sunmaktadırlar.
Salbaş tüfleri iz element ayrım diyagramlarına göre volkanik yay bileşenine sahiptirler ve mineralojik,
jeokimyasal olarak karşılaştırıldığında Kapadokya bölgesinde yer alan ignimbritler
ve mafik piroklastiklerle benzer özellikler sundukları gözlenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Tüf, jeokimya, Kuzgun Formasyonu, petroloji, Salbaş
The investigation area is near Adana-Karaisalı region where the Kuzgun formation from the
Miocene age and belonging to the Adana basin is present. The mineralogical and geochemical
characteristics of the pyroclastic rock samples collected from the unit named as Salbaş tuff,
member of the Kuzgun formation, have been determined. Tuffs predominantly contain glass
shards, primary minerals such as quartz, feldspar, biotite and also secondary minerals such
as clay, zeolite, and calcite. Coarse and fine-grained levels are determined by their crystal
fragment/glass. Based on modal composition, the coarse-grained level can be classified as
vitric-crystal tuff and the fine-grained level as vitric tuff.
Geochemically, tuffs are trachyte, trachy-andesite, andesite, rhyolite-dacite in composition,
with medium to high K-calcalkaline and peraluminous, metaluminous characteristics. Rare
earth elements’ diagrams illustrate spoon-like shape, with (La/Yb)N =11.5-22.2 and pronounced
Eu anomalies, indicating plagioclase fractionation or feldspar retention in source resulting
from fractional crystallization of source material. MORB normalized spider diagram
show significant negative Ti and mild Nb anomalies, and the data provide signs of supra-subduction
environment. According to trace elements’ discrimination diagrams, these pyroclastic
rocks have an island arc component, and show similar properties mineralogically and geochemically
compared to cappodocia region ignimbrites and mafic pyroclastics.
Keywords: Tuff, geochemistry, Kuzgun formation, petrology, Salbaş