ÇOK BOYUTLU ÖLÇEKLEME ANALİZİ İLE AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNİN VE TÜRKİYE’NİN SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA DÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI


Creative Commons License

VEYSIKARANI D.

Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, cilt.14, sa.100. Yıl Özel Sayısı, ss.173-199, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 14 Sayı: 100. Yıl Özel Sayısı
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.21076/vizyoner.1259158
  • Dergi Adı: Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Academic Search Premier, Directory of Open Access Journals, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.173-199
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sürdürülebilir kalkınma, beşerî ve ekonomik gelişmeler, siyasi yapılar, nüfus ve refah seviyesi gibi önemli kalemler arasındaki ilişkilere yönelik farkındalığa çözüm olmak için oluşturulmuş bir kavramdır. Bertelsmann Stiftung ve Sürdürülebilir Kalkınma Çözümleri Ağı’nın her yıl düzenli olarak hazırlayıp yayınladığı Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Raporu, devletlerin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak ve mevcut düzeylerini değerlendirmek için yapılan bir araştırmadır. İlgili araştırma raporu, 2030 yılına kadar ülkelerin, gerçekleştirmeleri öngörülen sürdürülebilir kalkınma hedeflerinde öncelik olarak hangi sorunu yer vermeleri konusunda bilgi vermektedir. Bu doğrultuda çalışmanın temel amacı 17 hedeften oluşan Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Endeksi’nin teorik olarak incelenmesi ve Covid-19 salgınından önce ve sonra meydana gelen değişimlerin istatistiksel yöntemler ile değerlendirilmesidir. Çalışmada, Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi kullanılarak Avrupa Birliği üyesi ülkeler ve Türkiye için hesaplama yapılmıştır. Analizde, Covid-19 pandemisi öncesi için 2019 yılı verileri, Covid-19 pandemisi sonrası 2022 yılı verileri kullanılmıştır. Araştırmada hem ülkeler hem de sürdürülebilir kalkınma hedefleri endeksine ait olan değişkenler benzerliklerine göre ayrı ayrı incelenmiştir. Değişkenler arasında en belirgin olarak öne çıkan hedefler yoksulluk ile savaşma, kaliteli yaşam ve toplumsal cinsiyet eşitliği gibi sosyo-ekonomik hedefler olmuştur. Ülkeler arasında analiz yapıldığında pandemi öncesi ve sonrasında en belirgin ve öncü olan ülkeler dünya ekonomisinde önemli yere sahip olan Avusturya, Danimarka, Finlandiya, İsveç ve Lüksemburg olarak belirlenmiştir.
Sustainable development is a concept created to address the awareness of relationships between important elements such as human and economic development, political structures, population, and welfare levels. The Bertelsmann Stiftung and Sustainable Development Solutions Network prepare and publish the Sustainable Development Goals Report that helps states to achieve their sustainable development goals and evaluate their progress. The relevant research report provides information on which problems countries should prioritize in achieving the sustainable development goals by the year 2030. The main objective of the study is to theoretically examine the Sustainable Development Goals Index consisting of 17 goals and to assess the changes that occurred before and after the Covid-19 pandemic using statistical methods. In the study, Multidimensional Scaling Analysis is utilized to calculate the index for European Union member countries and Turkey. For the analysis, data for the year 2019 is used for the period before the Covid-19 pandemic, and data for the year 2022 is used for the period after the Covid-19 pandemic. In the research, both countries and variables related to the Sustainable Development Goals Index are separately examined based on their similarities. Among the variables, the most prominent goals that stand out are socio-economic goals such as poverty eradication, quality of life, and gender equality. When analyzing countries, the most prominent and leading countries before and after the pandemic are identified as Austria, Denmark, Finland, Sweden, and Luxembourg, which hold significant positions in the world economy.