Doğu Akdeniz Bölgesi?nde altıntop bahçelerinde Turunçgil unlubiti [(Planococcus citri) (Risso) (Hemiptera: Pseudococcidae)]?nin popülasyon değişim


Creative Commons License

SATAR S., Karacaoğlu M.

Bitki Koruma Bülteni, cilt.57, sa.2, ss.123-136, 2017 (SCI-Expanded)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 57 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2017
  • Dergi Adı: Bitki Koruma Bülteni
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED), Scopus, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.123-136
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, 2013-2015 yılları arasında Doğu Akdeniz Bölgesi’ndeki Turunçgil unlubiti’nin popülasyon takibi için Erdemli (Mersin), Sarıçam, Kozan ve Yüreğir (Adana)’da olmak üzere dört altıntop bahçesinde yürütülmüştür. Belirlenen bahçelerde bahçeyi temsil edecek şekilde onar adet ağaç belirlenmiştir. Bu ağaçların ana gövde, yan dal ve meyveleri üzerinde kasım-mart döneminde 15 günde bir, nisan-ekim döneminde ise haftada bir kez olmak üzere sayımlar yapılarak popülasyon çalışmaları yürütülmüştür. Turunçgil unlubiti popülasyonu, ilk tepe noktasını Sarıçam’da 19 Haziran, ikinci tepe noktasını 17 Temmuz, üçüncü tepe noktasını 21 Ağustos ve dördüncü ve son tepe noktasını 25 Eylül’de oluşturmuştur. Çalışmanın ikinci yılında kış döneminde çok düşük sayıda unlubit bireylerine rastlanmış, bu durum 2014 yılının şubat ayı başına kadar devam etmiştir. Bir önceki yıldaki benzer tarihlerde benzer sayılarda popülasyon belirlenmiş, ama ilk yıla göre düşük seyir etmiştir. Alata’daki bahçede ise ilk tepe noktası 30 Mayıs tarihinde ağaç başına 5.9 adet ergin olarak kayıt edilmiştir. Bunu sırası ile 10 Temmuz’ta 17.3 adet ile 7 Ağustos’ta 19.0 adet ve 18 Eylül 2013 tarihinde ise 13.0 adet ergin ağaç başına ile son tepe noktası izlemiştir. İkinci yıldaki popülasyon birinci yılla paralel fakat düşük seyir etmiştir. Kozan’daki bahçede de birinci tepe noktasını 26 Haziran 2013’te 15 birey; ikinci tepe noktasını 31 Temmuz 2013’te; üçüncü tepe noktasını 28 Ağustos 2013’te 9 birey ve son tepe noktasını ise 25 Eylül 2013 tarihinde ağaç başına 18 birey oluşturmuştur. Yüreğir’deki bahçede iki yıl boyunca unlubit belirlenmemiştir. Sonuç olarak unlubitin popülasyon takibi sonucunda, zararlının iklim koşullarına bağlı olarak dördüncü dölünü tamamladığı ve kışa beşinci dölün değişik dönemlerinde girdiği ortaya konmuştur.

This study has been conducted for monitoring the population of Citrus mealybugs in Eastern Mediterranean Region of Turkey between 2013-2015. Four grapefruit orchards from Erdemli (Mersin), Sarıçam, Kozan and Yüreğir (Adana) were used for this study. Ten trees selected each determined orchards and main stem, branch and fruits of these trees were controlled and number of mealybug were counted every 15 days between NovemberDecember, and once a week between April- October. Citrus mealybug population on fruit reached to fırst peak point on June 19, second peak point on July 20, third peak point on August 21, and last peak point on September 19 in Sarıçam. The number of mealybug individuals was too low in winter; the low population has lasted until February 2014 in the second year of this study. Similar dates were determined with the previous year but the population was lower than the first year. Mealybug population reached to peak point on May 30 with 5.9 adults per tree, second peak point on July 10 with 7.3 adults per tree, third peak point on August 7 with 19 adult per tree, and last peak point on September 18 with 13 adults per tree in Erdemli in 2013. Second year’s population was similar to the first year but it was lower than the first year. Mealybug population on fruit reached to first peak point on June 26 with 15 individual per tree, second peak point on July 31, third peak point on August 23 (9 individual), and last peak point on September 25 with 18 individual in Kozan in 2013. Mealybugs have not been determined through 2 years in Yüreğir. Consequently, Citrus mealybugs may complete the fourth generation depending on climatic factors, also may overwinter in different stages of the fifth generation during this study were determined.