Sürdürülebilir Gıda Arz Güvenliği


Türker M., Berk A., Öztürk H. H.

4th International Sustainable Development Congress, Antalya, Turkey, 28 - 31 October 2022, pp.1-6

  • Publication Type: Conference Paper / Full Text
  • City: Antalya
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.1-6
  • Çukurova University Affiliated: Yes

Abstract

Bu bildiride, dünyada gıda arz güvenliğinin sürdürülebilirliği tartışılmıştır. Gıda zincirlerini bozan aşırı hava olaylarının büyüklüğü ve sıklığı arttıkça, gıda arzının istikrarının azalacağı tahmin edilmektedir. Gıda arzı, bulunabilirliği ve erişimi (fiyat dahil) kapsar. Gıda arzındaki istikrarsızlık, erişimi azaltarak gıda güvenliğini etkileyen değişkenliği ifade eder. Artan atmosferik CO2 seviyeleri, ürünlerin besin kalitesini de düşürebilir. Küresel ürün ve ekonomik modellerde, iklim değişikliği nedeniyle 2050 yılında tahıl fiyatlarında ortalama %7,6’lık (%1-23 aralığında) bir artış öngörülmektedir. Bu durum daha yüksek gıda fiyatlarına ve artan gıda güvensizliğine ve açlık riskinin artmasına neden olacaktır. Nüfus ve gelir düzeylerinde öngörülen artışlar, tüketim alışkanlıklarındaki değişikliklerle birleştiğinde, 2050 yılında gıda, yem ve su talebini artıracaktır. Bu artışların, arazi yönetimi uygulamalarıyla birlikte, arazi kullanım değişikliği, gıda güvensizliği, su kıtlığı, sera gazı (GHG) emisyonları, karbon tutma potansiyeli ve biyolojik çeşitlilik için etkileri olacaktır. Tarımsal talebin azalması veya verimliliğin artmasıyla gelirlerin arttığı ve arazi dönüşümü talebinin azaldığı kalkınma politikaları, gıda güvensizliğinde azalmalara yol açabilir. Gelecek için sosyo-ekonomik senaryolarda, su talebinde artış ve su kıtlığında artış öngörülmektedir. Daha fazla ekili alan genişlemesi öngörülen senaryolarda, biyolojik çeşitlilikte daha fazla azalmalar olacağı bildirilmektedir. Gıda güvenliği ile ilgili riskler, azalan gelir, artan gıda talebi, arazi rekabetinden kaynaklanan artan gıda fiyatları, daha sınırlı ticaret ve diğer uyum zorluklarının olduğu senaryolarda daha fazladır.

            Dünyadaki herkesin sürdürülebilir bir şekilde besleyici bir diyete erişmesini sağlamak, karşılaştığımız en büyük zorluklardan biridir. Ortalama kalori arzı, gıda güvenliği açısından çok önemli bir göstergedir. Ortalama kalori arzının, açlık ve yetersiz beslenmenin yaygınlığıyla ilişkilendirilmesi önemli olmakla birlikte, beslenme için gerçek enerji ihtiyaçlarıyla ilişkilendirilmesi daha uygundur. 1961’den beri mevcut olan veriler, kişi başına bitkisel yağ ve et arzının iki katından fazla ve kişi başına gıda kalori arzının yaklaşık üçte bir oranında arttığını göstermektedir. Günümüzde, üretilen toplam gıdanın %25-30’u kaybolmakta veya israf edilmektedir. Bu faktörler, ek GHG emisyonları ile ilişkilidir. Tüketim kalıplarındaki değişiklikler, günümüzde yaklaşık iki milyar yetişkinin aşırı kilolu veya obez olmasına katkı yapmıştır. Bununla birlikte, çok sayıda (tahminen 821 milyon) insan hala yetersiz beslenmektedir.