Psikososyal Stresin Kemik Sağlığına Etkileri


Creative Commons License

Emre M.

Journal of Geriatric Science, cilt.3, sa.2, ss.66-74, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Günümüzde, fiziksel stresin kemiğin yeniden şekillenmesini uyardığını ve karmaşık mekanotransdüksiyon mekanizmalarıyla kemik yapısını ve işlevini etkilediği gösterilmiştir. Son yapılan araştırmalar, fiziksel stresin yanı sıra psikososyal stresinde (zihinsel, davranışsal, duygusal) kemik biyolojisini etkilediği ve sonunda osteoporoza, kemik ağrılarına ve kemik kırık riskinin artmasına neden olduğu hipotezine zemin hazırlamıştır. Bu etkiler, muhtemelen hipotalamik-hipofiz-adrenal eksenindeki aktivitenin modülasyonu ile gerçekleştirildiği düşünülmektedir. İnsan ve deneysel hayvan çalışmalarında, psikososyal stresin insülin benzeri büyüme faktörleri, glukokortikoidler, katekolaminler, serotonin, GABA, beyin kaynaklı nörotrofik faktör, reseptör aktivatör nükleer kappa ligandı ve sitokinlerin (IL-1-6-11-17, TNFα) salınımında değişikliklere neden olduğu bildirilmiştir. Bu derlemede, psikososyal stresin kemiğin yapısal adaptasyonunda önemli bir oyuncu olduğuna dair mevcut bilgi durumu özetlenmiştir.