Akademik Veri Yönetim Sistemi
VII. Yıldız Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, İstanbul, Türkiye, 17 - 18 Aralık 2020, ss.44
Toplumsal cinsiyetçi ideolojinin ve uygulamaların sonucu olan kadına yönelik şiddet
Türkiye’nin en önemli toplumsal sorunlarından biridir. Kadınlar, aile ve akrabalık ilişkileri,
çalışma yaşamı, arkadaşlık ve flört ilişkileri çerçevesinde yaşamlarındaki erkeklerin şiddetiyle
sıklıkla karşılaşmakta, kimi kez de hiç tanımadıkları erkeklerin şiddetine maruz
kalmaktadırlar. Psikolojik, fiziksel, ekonomik, cinsel ve sosyolojik boyutları olan kadına
yönelik şiddetin en sarsıcı ve onarılamaz biçimi ise kadın cinayetleridir. Türkiye’de her yıl
yüzlerce kadın, genellikle de yakınlarındaki erkekler tarafından öldürülmektedir. 23 Kasım
2020 tarihi itibariyle erkeklerin öldürdüğü kadın sayısı 335 olarak kaydedilmiştir
(http://anitsayac.com/). Neredeyse her gün en az bir kadın cinayeti haberi medyada benzer
biçim ve içeriklerle sunulmakta, kimi kez anlık kamuoyu tepkileri yaratsa da kısa bir süre
sonra gündemden düşmekte ve unutulmaktadır. Haber medyasının toplumsal sorunlara ilişkin
kamuoyunun dikkatini çekme, farkındalık oluşturma ve kamu otoritesi karşısında tepkilerin
dile getirilmesine aracılık etme işlevleri bulunmaktadır. Ancak günümüzde medyanın
güç/iktidar ilişkileri ve kar güdüsüne odaklı yapısı nedeniyle haber profesyonellerinin başlıca
hedefi, haberin bir emtia olarak dikkat çekecek biçimde paketlenip mümkün olan en fazla
sayıda kişiye ulaşmasıdır. Bu çalışma, kadın cinayeti haberlerinde medyanın toplumsal
cinsiyetçi dili ve sansasyonel habercilik anlayışı nedeniyle oluşan etik ihlalleri Pınar Gültekin
cinayeti haberleri örneği üzerinden ele almaktadır. Muğla’nın Ula ilçesinde 16 Temmuz 2020
tarihinde kaybolan 21 Temmuz 2020 tarihinde ise Cemal Metin Avcı tarafından öldürüldüğü
ortaya çıkan Pınar Gültekin ile ilgili haberler, cinayet sürecini, cinayetin işleniş biçimini tüm
detaylarıyla aktaran, maktulün özel hayatının gizliliğini ihlal eden ve doğruluğu kesinleşmemiş
verileri hakikatmiş gibi sunan sansasyonel bir anlatıya sahiptir. Çalışma kapsamında 21
Temmuz 2020-28 Temmuz 2020 tarihleri arasında ulusal gazetelerin çevrimiçi haberleri
arasından, yargısal örneklem yoluyla seçilen toplam 30 haber betimsel araştırma yöntemiyle
incelenmiştir. Çalışmada ulusal ve uluslararası meslek örgütleri ile medya kuruluşlarının etik
ilkeleri rehberliğinde haber anlatıları; dil ve fotoğraflar düzeyinde çözümlenerek yapılan etik
ihlaller saptanmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kadın cinayeti, haber etiği, kadın cinayeti haberleri, gazetecilik etiği