Adanadaki Larroussious (Diptera: Psychodidae) Alt Cinsine Bağlı Kum Sineği Türleri Arasındaki Morfolojik Varyasyonların Morfometrik ve Moleküler Analizler ile Belirlenmesi


Kavur H. (Yürütücü), Alptekin D., Öksüz H.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2020 - 2022

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Ekim 2020
  • Bitiş Tarihi: Ekim 2022

Proje Özeti

Leishmaniasisin, Türkiye’de iki klinik formu bulunmaktadır; kutanöz (KL) ve viseral leishmaniasis (VL). Adana’da leishmaniasis hastalığının dominant vektörü olan Phlebotomus (P.) tobbi türünün de içinde bulunduğu Larroussious alt cinsinin ülkemizde önceden bildirilen 9 türü bulunmaktadır.

Bu çalışmanın amacı, Larroussious (Diptera: Psychodidae) alt cinsine ait (özellikle ikiz türler olarak kabul edilen; P. syriacus, P. neglectus ve P. major) doğadan yakalanmış kum sineği örnekleri arasındaki olası morfolojik varyasyonları moleküler analizler ile doğrulayarak tanımlamaktır.

Çalışmaya, Larroussious alt cinsinin, toplanacak ya da önceden toplanmış örnekleri dahil edilecektir. Saha çalışmalarının, Larroussious populasyonunun yoğun olduğu, Kozan, İmamoğlu ve Karaisalı ilçelerindeki mahallelerde düzenlenmesi düşünülmektedir.

İki yıl sürecek çalışmanın yaz aylarında, saha çalışmalarının yapılması planlanmaktadır. Saha çalışmalarında yaklaşık 200 ışıklı tuzak kullanılacak olup, kum sineği doğal üreme alanı ve habitatlarında sinek toplama işlemi gerçekleştirilecektir. Yakalanan kum sinekleri %95’lik etil alkole konulduktan sonra laboratuvara getirilip, diseksiyonları gerçekleştirilecektir. Diseksiyon işleminde kum sineklerinin tür teşhisi için önemli olan organları, iğneler yardımı ile çıkarılacaktır. Preparasyon işleminden sonra mikroskop altında tür teşhisleri yapılacak erkek ve dişi örneklerin önemli morfolojik karakterlerinin uzunlukları detaylı bir şekilde ölçülecektir. Ayrıca tür teşhisinde zorlanılan örneklerde, moleküler identifikasyon için önemli olan üç gen bölgesinin PCR analizleri yapılarak kesin teşhisin konulmasının ardından morfolojik analizlerin ve olası varyasyonların daha sağlıklı yapılacağı düşünülmektedir.

Detaylı yapılan ölçümlerin sonrasında, elde edilen veriler istatistiksel olarak değerlendirilecektir. Verilere, SPSS programında t-testi, Temel Bileşenler Analizi ve Diskriminant Fonksiyon Analizleri (DFA) uygulanacaktır.

Sonuç olarak, tespit edilecek anlamlı morfolojik varyasyonların, Larroussious alt cinsinin üyelerinin sistematik olarak ayrımlarının daha kolay bir şekilde yapılmasına, katkı sağlayacağı, ayrıca ikiz türlerin teşhisini kolaylaştıracağı düşünülmektedir.