Erden Ş. (Executive), Özgün Ö., Temiz N., Sarıbaş Ş.
TUBITAK Project, 2024 - 2025
Türkiye'deki mevsimlik tarım işçisi
ailelerinin çocukları (MTİA), nitelikli eğitime erişimde en kırılgan gruplardan
biridir. Bu çocukların karşı karşıya olduğu zorlukları aşmak, onların
ihtiyaçlarını anlayan ve bu ihtiyaçları karşılayabilecek donanımda öğretmenlerle
mümkündür. Dolayısıyla, MTİA çocuklarıyla çalışan öğretmenleri özel olarak
destekleyecek eğitim uygulamalarına ihtiyaç vardır. Bu proje, Adana'nın Karataş,
Yüreğir, Yumurtalık ve Seyhan gibi tarım arazilerinin yoğun olduğu ilçelerde
görev yapan okul öncesi öğretmenleri, sınıf öğretmenleri ve psikolojik danışman
ve rehberlerin bu ihtiyacını karşılamaya yöneliktir. Projenin sekiz teması
vardır. İlk tema, öğretmenlere göç ve mekâna bağlanma konularında farkındalık kazandırmaktır.
Böylece öğretmenler, çocukların göç sonucu yaşadıkları eğitim kesintileri ve
zorluklarla başa çıkabilmelerini sağlayacaktır. İkinci tema, MTİA çocuklarının
ihtiyaçlarını ve gelişimlerini tanıma ve değerlendirme becerilerine
odaklanılmaktadır. Üçüncü tema, okul öncesi ve ilkokul programlarının, bu
çocukların özel durumları ve gelişim düzeylerine uygun şekilde öğretmenler
tarafından nasıl uyarlanabileceği üzerinedir. Dördüncü tema, erken
okur-yazarlık becerileriyle fonolojik farkındalık, yazı farkındalığı, harf
bilgisi, yazı yazma ve dinleme becerilerini geliştirmeye odaklanılmaktadır.
Beşinci tema, ikinci dil olarak Türkçe’nin öğretiminde dil becerilerinin
kazanılması, farklı dil yapılarını anlama ve ilişkilendirmede yaşanılan
sorunlara odaklanmaktadır. Altıncı tema, öğretmenlerin ailelerle etkili iş
birliği kurma becerilerini geliştirmeyi hedeflemektedir. Yedinci tema,
öğretmenlere, ağzı açık kuyular, su kanalları ve zehirli akrep ve yılanlar gibi
çocukların yaralanmasına sebep olabilecek riskler arasında yaşayan MTİA
çocukları için acil durumlarda hayat kurtarıcı ilk yardım müdahaleleri
konusunda beceri kazandırmaktır. Projede son olarak MTİA çocuklarıyla ve aileleriyle çalışmanın öğretmenlere getirdiği
duygusal yükün öğretmenler tarafından tanınması ve stresle başa çıkma stratejilerinin
öğrenilmesini amaçlamaktadır.
Projede, öğretmenlerin eğitimde edindikleri bilgi ve
beceriler, eğitimin başında ve sonunda uygulanacak ön-test ve son-test
yöntemleriyle karşılaştırmalı olarak incelenecektir. Her eğitim oturumundan
önce, öğretmenlerin beklentileri alınacaktır. Her oturumdan sonra öğretmenlerin
edindikleri bilgi düzeyi hem nicel hem de nitel olarak değerlendirilecektir.
Eğitimin sonunda, 8-10 katılımcıyla odak grup görüşmeleri yapılacaktır. Bu ölçüm
yöntemleri, projenin etkisini saptamak ve öğretmenlerin kazandıkları becerileri
değerlendirmek için kullanılacaktır.