Akademik Veri Yönetim Sistemi
Gündoğdu S. (Yürütücü), Çevik C.
TÜBİTAK Projesi, 2018 - 2019
Mikroplastik kirliliğinin dağılımının ve konsantrasyonunun belirlenmesi, çevreye olan etkisinin ortaya konması açısından oldukça önemlidir. Özellikle Akdeniz gibi yarı kapalı ekosistemlerde bu önem daha da artmaktadır. Çünkü Akdeniz, etrafındaki aşırı nüfus ile endüstrileşmeden dolayı ciddi bir kirlilik baskısı altındadır. Bu baskının Akdeniz?in tüm kompartmanlarında hangi düzeyde olduğunun belirlenmesi alınacak önlemler için de oldukça önemlidir. Akdeniz?i tehdit eden en önemli kirlilik çeşidi, plastiklerin neden olduğu kirliliktir. Plastikler içerisinde de mikroplastik kirliliği önemli bir yer tutmaktadır. Bu proje ile Türkiye?nin Akdeniz kıyılarında yer alan İskenderun körfezi çevresindeki kumul sahillerin mikroplastik kirliliği ilk defa araştırılmıştır. Bu amaçla Mayıs 2018 döneminde 13, Kasım 2018 döneminde de aynı istasyonların 11?inde gerçekleştirilen saha çalışmalarıyla mikroplastik kirliliği dönemsel olarak belirlenmiştir. Örnekleme çalışması, her istasyondan, Mayıs 2018 ve Kasım 2018 dönemleri içerisinde özellikle su hareketliliği ve rüzgâr hareketinin minimum olduğu zamanlarda, her istasyonun kendi içinde mikroplastik açısından homojen bir dağılım gösterdiği varsayımı altında, tesadüfi örnekleme yöntemiyle belirlenmiş noktalardan kumulun ilk 5 cm?lik derinliğini alacak şekilde 1x1 m?lik kuadratlar yardımıyla yapılmıştır. Mayıs 2018 döneminde 100.7±35.7 adet/kg (1044±219.2 adet/m2) mikroplastik, Kasım 2018 döneminde de 105.4±33.0 adet/kg (1149.3±201.1 adet/m2) mikroplastik konsantrasyonu tespit edilmiştir. Döenmsel mikroplastik konsantrasyonları arasındaki fark genel ortalamalar için istatistiksel olarak anlamsız bulunmuştur. Mayıs 2018 döneminde en yoğun mikroplastik konsantrasyonuna 658.3±42 adet/kg ile Dörtyol lokasyonunda, Kasım 2018 döneminde de 374.8.3±38.5 adet/kg ile Erzin/Burnaz lokasyonunda rastlanılmıştır. Tüm istasyonlarda her iki dönemde de 5 farklı tipte (Fibriler/Filament, Film, Fragment, Köpük, Pelet/Granüler) mikroplastiğe denk gelinmiş ve en fazla karşılaşılan mikroplastik tipi fragment tipteki mikroplastikler olmuştur. Her iki dönemde de en sık rastlanan boy grubu 1-5 mm boy grubundaki mikroplastikler olmuştur. Bu proje sonuçları da göstermektedir ki İskenderun Körfezi kıyıları yüksek düzeyde mikroplastik kirliliği tehditiyle karşı karşıyadır.