Akademik Veri Yönetim Sistemi
Kayım M. (Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 2014 - 2016
Doğu Akdeniz Bölgesi’nde bazı meyve
ağaçlarında, solgunluk, kuru dal, ölü doku, zamklanma ve geriye ölüme neden
olan Botryosphaeriaceae grubu hastalık etmenlerinin türlerini ve yaygınlık
oranlarını saptamak için Adana, Mersin, Osmaniye ve Hatay illerinde toplam 360
farklı meyve bahçesinde 2014-2016 yılları arasında sörvey yapılmış hastalıklı
bitki örnekleri toplanmıştır. Doğu Akdeniz Bölgesi’de hastalık yaygınlığı
ortalama %13 olarak saptanmıştır. İller bazında hastalık yaygınlığı değişkenlik
göstermiş olup, en az meyve bahçesi içeren Osmaniye ilinde sadece elma ve badem
bahçelerinde etmene rastlanmış olup, hastalık yaygınlığı % 25 olarak
hesaplanmıştır. Bu ili % 15 ile Adana, % 14 ile Mersin ve % 3 ile Hatay takip
etmiştir. Sörvey yapılan 360 bahçeden 48’inde hastalık etmenleri saptanmış ve
72 adet patojen izolatı elde edilmiştir. Bu izolatlardan 6 farklı tür (Diplodia seriata, Lasiodiplodia theoromae,
Lasiodiplodia pseudotheobromae, Neofusicoccum parvum, Neofusicoccum
vitifusiforme, Fusicoccum aesculi),
morfolojik, kültürel karakterleri ve moleküler analizlere göre
tanılanmıştır. 72 adet izolatın ITS ve β-tubulin gen dizileri NCBI gen
bankasına kayıt edilmiştir. Her izolat için kesik dal patojenisite testi
uygulanmış ve her tür için en az iki virulent izolat seçilerek fidanlarda
patojenisite testi yapılmıştır. Patojenisite testine göre en virulent izolatlar
D. seriata ve L. pseudotheobromae türlerinde saptanmıştır. In vitro fungisit
denemlerinde bu patojenlerin hifsel gelişimini engellemede en etkili fungisitler
thiophanate methyl, carbendazim ve tebuconazole olmuştur. Sera koşullarında
veya açık alanda bu fungistlerden birisinin koruyucu olarak patojen
infeksiyonundan önce uygulanması patojenin bitkiye girişini önlemektedir.