Akademik Veri Yönetim Sistemi
Çalışkan Keçe A. F., Ulusoy M. R., Özbek Çatal B. (Yürütücü), Saban S., Amangeldi Z.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2019 - 2021
Ülkemiz, diğer meyve türlerinde olduğu gibi, kiraz üretimi için de gerekli her türlü olumlu koşulu sağlayan ideal bir konuma sahiptir. Kirazdan bol ve kaliteli ürün alınabilmesi için yapılacak işlemlerin başında; kültürel önlemler, çeşit seçimi ve standardizasyonun yanı sıra çeşitli hastalık ve zararlılar ile bunlarla savaşım gelmektedir (Öncüer ve Uzun, 1989). Kiraz meyvelerinde kurtlanmaya neden olan önemli zararlıların başında Rhagoletis cerasi L., Ceratitis capitata Wied. (Diptera: Tephritidae), Drosophila suzukii (Matsumura) (Diptera: Drosophilidae), Zaprionus indianus (Gupta) (Diptera: Drosophilidae) gelmektedir. R. cerasi ülkemizde kirazın ana zararlısı konumunda yer almakta ve mücadele edilmediği takdirde %100’e varan ürün kayıplarına neden olmaktadır. Özellikle ülkemize son yıllarda giriş yapmış olan iki Drosophilidae türü D. suzukii ve Z. indianus birçok ülkede yayılma gösteren, bulaştığı yerlerde meyve üretimini tehdit eden, önemli karantina zararlısı türlerdir (Cini ve ark., 2012; Timmeren ve Isaacs, 2013; Orhan ve ark., 2016; Özbek Çatal ve ark., 2018; Yassin ve David, 2010). Kozmopolit bir tür olan C. capitata’nın 400’den fazla bitki türünde zarar oluşturduğu ve meyvelerde ekonomik önemde kayıplara yol açtığı bilinmektedir. Özellikle Doğu Akdeniz Bölgesi’nde, mayıs-ekim ayları arasında ova kesiminde ve temmuz-eylül aylarında da 800 metrenin üzerindeki yayla kesiminde önemli zararlar yaptığı görülmüştür. Doğu Akdeniz Bölgesi’nde kiraz yetiştiriciliğinin yapıldığı alanlarda dört zararlıda mevcut durumda bulunmaktadır. Bu zararlılar olgunlaşmak üzere olan meyvelere yumurtalarını bırakarak meyvenin çürümesine neden olup verimde düşüşlere neden olmaktadırlar. Bu zararlılar ile mücadelede etkili bir kimyasal mücadele yöntemi bulunmadığından dolayı kimyasal mücadeleye alternatif çevreye duyarlı ve organik tarımda kullanılabilecek yeni tekniklerin geliştirilmesi gerekmektedir. Bu açıdan değerlendirildiğinde yapılması planlanan bu çalışmada, kirazda kurtlanmaya sebep olan bu dört ana zararlıya karşı uygulanabilecek kimyasal mücadeleye alternatif biyoteknik mücadele yöntemleri araştırılmaya çalışılacaktır.