Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uygur S., Atakan E. (Yürütücü), Kamberoğlu M. A.
TÜBİTAK Projesi, 2004 - 2006
Bu çalışmada, Çukurova Bölgesi’nde sebze yetiştirlen alanlarda kış ve bahar ayalarında batı çiçek thripsi, Franklinella occidentalis (Pergande) (Thysanoptera: Thripidae)’nin populasyon değişimi ve tomato spotted wilt virus (TSWV) hastalığı ile ilişkisi 2004-2006 yıllarında araştırılmıştır. F. occidentalis 84 yabancı ot türünün 82’sinde toplanmıştır. Birkaç yabancı ot türü üzerinde sadece bu türün düşük sayıda bireyleri kaydedilmiştir. F. intonsa (Trybom) 84 yabancı ot türünün 18’inden, T. tabaci ise 22’sinden toplanmıştır. Thrips larvaları 84 yabancı ot türünün 46’sında kaydedilmiştir. F. occidentalis, ocak-mart döneminde Capsella bursa-pastoris, Cardaria draba ve Lamium aplexicaule; nisan-mayıs döneminde, Bupleurum rotindifolium, Decurinia sophia, Melilotus officinalis, Sinapis arvensis, Ochtodium eagyptiacum, Ranunculus spp. Rumex crispus ve Vicia sativa üzerinden toplanmıştır. Haziran ayından sonra bahar aylarına göre daha az sayıda F. occidentalis; Amaranthus spp., Chenepodium spp., Portulaca oleracea, Seteria verticilata ve Eusenia indica üzerinde Kaydedilmiştir. Bu çalışmada, 27 familyaya ait 75 yabancı ot türünden toplam 1169 örnek testlenmiştir. Onbir familyaya dahil 16 yabancı ot türüne ait toplam 90 örnekte TSWV’nin varlığı ortaya konulmuştur, 16 familyaya dahil 59 yabancı ot türünde ise TSWV infeksiyonu saptanmamıştır. Üzerinde TSWV hastalığı saptanan yabancı ot türlerinin, bu virus hastalığı ile bulaşıklılık oranı % 5-25 arasında değişmiştir. TSWV hastalığı en yaygın olarak testlenen P. olerecea (%18) ve R. maricatus üzerinde (% 25) saptanmıştır. Toplanan ve testenen tüm yabancı ot örnekleri birlikte değerlendirildiğinde; örneklerin düşük bir oranın (% 8) bu virus hastalığı ile bulaşık olduğu görülmüştür. TSWV hastalığının önemli bir oranı yazlık yabancı ot türleri üzerinde (Amaranthus spp, P. olerecae) kaydedilmiştir. TSWV virus hastalığı ile infekteli ergin F. occidentalis bireyleriyle kontrollü koşullarda ve TSWV ile infekteli biber serasında yapılan taşıma denemelerinde; test bitkisi yabancı ot türleri, M. officinalis, R. muricatus, P. olarecea ve S. arvensis üzerinde hastalık önemli oranda saptanırken; kontrollü koşullarda S. arvensis üzerinde, ELISA testi, negatif sonuç vermiştir.