GÜRANİ F. Y. (Yürütücü), ALTIPARMAKOĞLU G.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2017 - 2022
MEKÂN VE ZİYARETÇİ ARASINDAKİ ETKİLEŞİMİN FRANSA MİMARLIK VE MİLLİ MİRAS MÜZESİ ÖZELİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
ÖZET
Mekân ve ziyaretçi arasındaki etkileşimin Mimarlık Müzeleri özelinde ele alındığı bu çalışmada, mekân kurgusunun ziyaretçi davranışı üzerindeki etkileri saptanmaya çalışılmıştır. Altı bölümden oluşan çalışmanın giriş niteliğindeki birinci bölümünde; problem, araştırmanın amacı, araştırmanın önemi ve sınırlılıklar açıklanmıştır. Müze kavramı ve Mimarlık Müzeleri odaklı ikinci bölümde; müze kavramı ve müzecilik açıklanmış, mimarlık müzesinin tanımı yapılarak dünyadaki mimarlık müzelerinden örnekler verilmiştir. Gidilerek yerinde inceleme yapılan mimarlık müzeleri kapsamında olan bu örnekler, çalışmada yer verildiği sırayla: Schusev Devlet Mimarlık Müzesi-MA (Schusev State Museum of Architecture), Finlandiya Mimarlık Müzesi–MFA (Arkkitehtuurimuseo), Alman Mimarlık Müzesi-DAM (Deutsches Architektur Museum), İsviçre Mimarlık Müzesi-SAM (Schweizerisches Architektur Museum) ve Fransa Mimarlık ve Milli Miras Müzesi (Cite de l'architecture et du Patrimoine) şeklindedir. Bölümün son kısmında ise, Türkiye’de mimarlık müzesi hakkında yapılan çalışmalara değinilmiştir. Çalışmanın kuramsal bölümlerinden biri olan üçüncü bölümde mekân-insan etkileşimi üzerinde durulmuştur. Bu kapsamda, mekânsal algı, mekânsal biliş, mekânsal davranış ve çevre psikolojisi gibi kavramlar çalışmanın konusuyla ilişkilendirilerek açıklanmaya çalışılmıştır. Dördüncü bölümde, mimarlık müzelerinde mekân-ziyaretçi etkileşimi irdelenmiştir. Öncelikle, mimarlık müzelerinde sergilenen ürün ve mekân ilişkisi ve mimarlık müzelerinde ziyaret deneyimi ortaya koyulmuştur. Ardından, müzelerde ziyaretçilerin sergiledikleri davranışların başında gelen yön bulma davranışı araştırılmış v ve yön bulmayı etkileyen kişisel ve çevresel etkenler incelenmiştir. Yöntem ve alan çalışmasının yer aldığı beşinci bölümün ilk aşamasında mekân dizim analizi yöntemi açıklanmıştır. Bu kapsamda; mekansal dizim kuramı ve kurama ait kavramlar, analizin kullanım alanları konu edilmiştir. Bölümün ikinci aşamasında, Fransa Mimarlık ve Milli Miras Müzesi ‘nde (Cité de l'Architecture et du Patrimoine) yürütülen alan çalışmasının amacı, kapsamı, çalışmada izlenen süreç ve müze hakkında detaylı bilgilere yer verilmiştir. Üçüncü aşama, alan çalışmasına ait gözleme dayalı analizlerin bulunduğu bölümdür. Dördüncü aşamada ise; agraph ve depthmap yazılımları aracılığıyla geçirgenlik ve görünür alan analizleri gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın altıncı ve son bölümü olan sonuç bölümünde ise, çalışmada yer verilen kuramsal bilgilerle yapılan tüm gözlem ve analizlerin sonuçları yorumlanarak, önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar kelimeler: Mimarlık müzesi, Cité de l'Architecture et du Patrimoine, Mekan
dizim analizi, Depthmap yazılımı, Agraph yazılımı