Tireng Karut Ş., Pehlivan S., Kahya D., Doğru A., Demir İ., Eski A.
TAGEM Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Projesi, 2020 - 2023
Spodoptera exigua (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae) dünyada olduğu gibi
Türkiye’de de farklı kültür bitkilerinde ekonomik ürün kayıplarına neden
olmaktadır. Çukurova Bölgesi’nde özellikle ikinci ürün mısırda iklim
koşullarına bağlı olarak verimde %100 oranında zarara yol açabilmektedir.
Zararlı ile mücadelede kültürel, biyoteknik ve ağırlıklı olarak kimyasal
mücadelele yapılmaktadır. Dünyada
olduğu gibi ülkemizde de zararlılara karşı kimyasal mücadelede kullanılan insektisitlerin
oluşturduğu direnç günümüzde önemli bir sorundur. Bu nedenle biyolojik mücadele
gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Ülkemizde,
zararlının pek çok doğal düşmanı bulunmaktadır. Avcı ve parazitoidlerinin dışında
bazı entomopatojen fungus, bakteri, virüs ve
nematod türlerinin de zararlıyı baskı altına alabildiği belirlenmiştir.
Özellikle entomopatojen bir bakteri olan Bacillus
thuringiensis (Bt) içerikli biyopestisitlerin dünyada olduğu gibi
Türkiye’de de Lepidopterlere karşı kullanımı her geçen gün artmaktadır. Ancak
bu preparatların ithalatı, tarım girdilerinde maliyeti arttırmaktadır.
Türkiye’de yapılmış çalışmalar sonucunda bulunmuş ve biyopreparat haline
getirilmiş olan Bacillus
thuringiensis Se13 içerikli biyopreparatının (BacThuR) Spodoptera exigua’ya karşı etkinliği saksı ve tarla denemeleri bu
proje kapsamında belirlenecektir. Ayrıca, proje kapsamında üç adet faydalı
organizmaya karşı Bt-Se13
biyopreparatının yan etki denemesi
yürütülecektir. Denemede Biyolojik Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nde
halihazırda böcek üretim odalarında üretimi gerçekleştirilen ve mısırın ana
zararlılarından bazı türlerin doğal düşmanı olan avcı böceklerden Orius laevigatus (Fieber) (Hemiptera:
Anthocoridae), Chrysoperla sp. (Neuroptera: Chrysopidae) ve parazitoidlerden Trichogramma evanescens Westwood (Hymenoptera: Trichogrammatidae) kullanılacaktır.
Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara bağlı
olarak, preperatın ticari bir ürün haline getirilebilmesi adına önemli bir adım
atılmış olunacaktır.