Bacillus thuringiensis İçeren Yerel Biyopreparatın Çizgili Yaprak Kurdu Spodoptera exigua (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae)’ya Karşı Mısırda Etkinliği ile Trichogramma evanescens Westwood (Hymenoptera: Trichogrammatidae)’a Yan Etkisinin Belirlenmesi


Tireng Karut Ş., Pehlivan S., Kahya D., Doğru A., Demir İ., Eski A.

TAGEM Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Projesi, 2020 - 2023

  • Proje Türü: TAGEM Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Projesi
  • Başlama Tarihi: Ocak 2020
  • Bitiş Tarihi: Aralık 2023

Proje Özeti

Spodoptera exigua (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae) dünyada olduğu gibi Türkiye’de de farklı kültür bitkilerinde ekonomik ürün kayıplarına neden olmaktadır. Çukurova Bölgesi’nde özellikle ikinci ürün mısırda iklim koşullarına bağlı olarak verimde %100 oranında zarara yol açabilmektedir. Zararlı ile mücadelede kültürel, biyoteknik ve ağırlıklı olarak kimyasal mücadelele yapılmaktadır. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de zararlılara karşı kimyasal mücadelede kullanılan insektisitlerin oluşturduğu direnç günümüzde önemli bir sorundur. Bu nedenle biyolojik mücadele gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Ülkemizde, zararlının pek çok doğal düşmanı bulunmaktadır. Avcı ve parazitoidlerinin dışında bazı entomopatojen fungus, bakteri, virüs ve nematod türlerinin de zararlıyı baskı altına alabildiği belirlenmiştir. Özellikle entomopatojen bir bakteri olan Bacillus thuringiensis (Bt) içerikli biyopestisitlerin dünyada olduğu gibi Türkiye’de de Lepidopterlere karşı kullanımı her geçen gün artmaktadır. Ancak bu preparatların ithalatı, tarım girdilerinde maliyeti arttırmaktadır. Türkiye’de yapılmış çalışmalar sonucunda bulunmuş ve biyopreparat haline getirilmiş olan Bacillus thuringiensis Se13 içerikli biyopreparatının (BacThuR) Spodoptera exigua’ya karşı etkinliği saksı ve tarla denemeleri bu proje kapsamında belirlenecektir. Ayrıca, proje kapsamında üç adet faydalı organizmaya karşı Bt-Se13 biyopreparatının yan etki denemesi yürütülecektir. Denemede Biyolojik Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nde halihazırda böcek üretim odalarında üretimi gerçekleştirilen ve mısırın ana zararlılarından bazı türlerin doğal düşmanı olan avcı böceklerden Orius laevigatus (Fieber) (Hemiptera: Anthocoridae), Chrysoperla sp. (Neuroptera: Chrysopidae) ve parazitoidlerden Trichogramma evanescens Westwood (Hymenoptera: Trichogrammatidae) kullanılacaktır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara bağlı olarak, preperatın ticari bir ürün haline getirilebilmesi adına önemli bir adım atılmış olunacaktır.