’Nohut Anter Kültüründe Genotip Ve Büyüme Düzenleyicilerinin Haploid Bitki Rejenerasyonuna Etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gülsüm SAVCI

Danışman: Rüştü Hatipoğlu

Özet:

Nohut anter kültüründe oksin çeşidi  (2,4-D ve Picloram) ve konsantrasyonu (5 mg/l, 10 mg/l; 1 mg/l, 2 mg/l) ile sitokinin çeşidi (BAP ve Kin) ve  konsantrasyonunun ( 0 mg/l, 0.5 mg/l)  farklı nohut genotiplerinde  haploid bitki oluşumuna etkisini saptamak amacıyla yürütülen bu araştırmada; Seçkin, İnci, Onur, Sezgin ve Hasanbey genotipleri test edilmiştir.

Varyans analizi sonuçları, genotip, oksin çeşidi, sitokinin çeşidi ve sitokinin konsantrasyonu ile bu faktörlerin interaksiyonlarının kallus ve/veya embriyo oluşturan anter oranını önemli derecede etkilediğini göstermiştir. Anter reaksiyon oranı; genotiplere bağlı olarak % 3.3-7.9 arasında değişmiş, 2,4-D oksininin Piclorama göre, Kinetin sitokininin de BAP’a göre anter reaksiyon oranı açısından daha etkili olduğu saptanmıştır. Anterlerden oluşan kallus ve embriyolar rejenerasyon ortamına aktarıldığında kök rejenerasyonu gerçekleşmiş, ancak bitki rejenerasyonu gerçekleşmemiştir.   Araştırmadan elde edilen bulgulara dayanılarak, ülkemizdeki nohut genotiplerinin anter kültürüne reaksiyonlarının, uygun besi ortamı ve kültür öncesi anterlere stres uygulama yönteminin optimize edilmesine yönelik araştırmalarının yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.