Research Information System
Thesis Type: Postgraduate
Institution Of The Thesis: Van Yüzüncü Yil University, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İslam Tarihi Ve Sanatları (Yl), Turkey
Approval Date: 2016
Thesis Language: Turkish
Student: Erol Yaprakdal
Supervisor: Ali Hatalmış
Abstract:
ÖZET
Cemel Vak’ası; Hz. Aişe, Hz. Talha ve Hz. Zübeyr’in liderlik ettiği, Ümeyye oğullarından bazı valilerin maddi olarak desteklediği Cemel Ashâbı ile meşru halife Hz. Ali arasında, 36/656 yılında Basra yakınlarında meydana gelmiştir. Hz. Ali’nin galibiyetiyle sonuçlanan, Hz. Talha ve Hz. Zübeyr’le birlikte iki taraftan da binlerce Müslüman öldüğü bu savaş, Müslümanlar arasındaki ilk iç savaş olarak ifade edilmektedir.
Hz. Aişe’nin devesi etrafında meydana geldiği için Cemel Vak’ası (Deve Olayı) olarak adlandırılmıştır. Cemel Vak’ası’nın nedeni; Hz. Osman’ı şehit edenlerin cezalandırılması ve fitnenin ıslah edilmesi olsa da olayların seyri ve muhalif grubun içinde yer alan bazı grupların hareketleri incelendiğinde bu amacın arkasında farklı hedefi olanların varlığı dikkat çekmektedir. Bunun yanında sorunun çözümü için Hz. Ali’yle birlikte hareket etmesi gereken Cemel Ashâbı’nın, onun karşısında yer alması, olayın farklı bir boyut kazanmasına neden olmuştur. Savaşın sonunda Hz. Aişe’nin pişmanlığını dile getirmesi ile savaş öncesi gelişmeler göz önüne alındığında Hz. Ali’nin haklı olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.
Cemel Vak’ası sadece tarihi bir olay olmayıp, İslamiyet’teki siyasi ve itikadi mezheplere de konu olmuş ve bu anlamda Müslüman toplumunda önemli fikri bölünmelere zemin hazırlayan olaylardan biri olarak ifade edilmektedir.